1-Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği ( Seri No: 42)
İlgili mevzuatlar
2-Maliye Bakanlığı
Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.BHM.0.06-431/900 11.03.2005 * 8600 sayılı yazısı
Konu: Mahkeme harcı ve masrafları,
İlama bağlı borçlar adlı yazısı
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.BHM.0.06-431/900 11.03.2005 * 8600
Konu: Mahkeme harcı ve masrafları,
İlama bağlı borçlar
.................... BAKANLIĞINA
.................... MÜSTEŞARLIĞINA
.................... REKTÖRLÜĞÜNE
.................... GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
.................... BÜTÇE DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
.................... SAYMANLIĞINA
İlgi: 22/03/2004 tarihli ve B.07.0.BMK.0.06.012.390/5003 sayılı yazı.
2004 Mali Yılında Analitik Bütçe Sınıflandırılmasına geçilmiş olması
nedeniyle, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama
bağlı borçları ile mahkeme harcı ve masraflarını kendi bütçelerinden
ödemeleri sırasında uymaları gereken usul ve esaslara ilişkin
açıklamalar, ilgi yazı ile karar altına alınmıştır.
Ancak, konu ile ilgili olarak çeşitli dairelerce Bakanlığımıza iletilen
uygulamaya yönelik sorunlar nedeniyle, ödemelerin gecikmeksizin ve doğru
yapılması, yersiz ve fazla ödemelere meydan verilmemesi ve ödeme
yapıldıktan sonra varsa yasal hakların kullanılması bakımından
aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
A- Mahkeme Harcı ve Masrafları:
1 - Genel bütçeye dahil her dairenin idari davaları ile ilgili mahkeme harcı ve masrafları kendi bütçelerinden ödenir.
2 - Katma bütçeli idarelerin tüm davaları ile ilgili mahkeme harcı ve masrafları kendi bütçelerinden ödenir.
3 - Genel bütçe içindeki dairelere ait hukuk, ceza davaları ile her
türlü icra takiplerinde bu daireleri temsil görevi, 4353 sayılı Yasanın
18 inci maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı Başhukuk Müşavirliği ve
Muhakemat Genel Müdürlüğüne bağlı Hazine Avukatlarına ait olduğundan, bu
dairelerin taraf olduğu davalar ile icra takiplerinde ödenmesi gereken
mahkeme harcı ve masrafları Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel
Müdürlüğü merkez ve taşra birimlerince bütçesinde yer alan
12.01.30.00-03.3.9.00-1-03.4 tertibindeki ödenekler kullanılmak
suretiyle ödenir.
4 - Döner Sermayeli İşletmelerin taraf olduğu her türlü davayla ilgili
mahkeme harcı ve masrafları ile yol tazminatları, Döner Sermaye
İşletmeleri bütçesinden ödenir.
5 - Maliye Bakanlığının davaları ile ilgili mahkeme harcı ve masrafları
Bakanlığımız (BAHUM) tarafından bütçelerinden ödenir. Ancak;
- Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Vergi Dairesi Müdürlükleri tarafından
takip edilmesi gereken davalarla ilgili mahkeme harcı ve masrafları,
Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü bütçesinin
12.01.30.00-03.3.9.00-1-03.4 tertibindeki ödenekler kullanılmak
suretiyle Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Vergi Dairesi Müdürlüklerince
de ödenebilir.
- Milli Emlak Genel Müdürlüğü taşra teşkilatı tarafından takip edilmesi
gereken idari davalarla ilgili mahkeme harcı ve masrafları,
Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü bütçesinin
12.01.30.00-03.3.9.00-1-03.4 tertibindeki ödenekler kullanılmak
suretiyle Milli Emlak Genel Müdürlüğü taşra teşkilatı tarafından da
ödenebilir.
B - İlama Bağlı Borçlar :
1 - Genel bütçeye dahil dairelerin 26/03/2004 tarihine kadar ödenmek
üzere Bakanlığımıza (BAHUM) intikal ettirmiş oldukları ilama bağlı
borçları, Bakanlığımız (BAHUM) tarafından 50 sıra nolu İç Genelgeye
uygun olarak ödenmiş olup, bu borçlarla ilgili bakiye doğarsa, bakiye
borçların tamamı ödeninceye kadar ödemelere devam edilecektir.
2 - Genel bütçeye dahil dairelerin, 26/03/2004 tarihine kadar ödenmek
üzere Bakanlığımıza (BAHUM) intikal ettirilmemiş olan ilama bağlı
borçları, kendi kurum bütçelerinin borcun kaynaklandığı mevcut veya yeni
açılacak ilgili hizmet tertiplerinden ödenecektir.
Ancak; Genel bütçeye dahil dairelerin 26/03/2004 tarihinden önce
kesinleşmiş ve yukarıda açıklandığı şekilde kendi kurum bütçelerinden
ödeyecekleri ilama bağlı borçlarını ödemeden önce yazılı olarak
Bakanlığımıza (BAHUM) bildirmeleri ve bu ilamlarla ilgili olarak
Bakanlığımızca “herhangi bir ödeme yapılmamıştır” yazılı cevabını
aldıktan sonra ödeme yapmaları uygun olacaktır.
3 - Genel bütçeye dahil daireler adına kesinleşmiş ve ödenmesi gereken
ilama bağlı borçlarla ilgili ödemeler ilgi yazıda belirtilen usul ve
esaslara uygun olarak ödenecek olup, aşağıda bu ödemelere ilişkin
örnekler verilmiştir.
Örnek 1 -
Davalı Maliye Bakanlığı, kararın hüküm kısmı; “Sivas Muhasebe Müdürlüğü
Memuru iken Edirne’ye tayin olan memur A’ya ödenmeyen 1000 YTL.
harcırah, 50 YTL. yargılama gideri ve 80 YTL. avukatlık ücretinin davalı
tarafından ödenmesine karar verilmiştir.” şeklinde, davacı memur A
dilekçe vererek hüküm konusu meblağın kendisine ödenmesini talep
etmiştir. (Faiz istenilmediğinden, kararda da faiz ile ilgili bir hüküm
bulunmamaktadır.)
Bu durumda, avukatlık ücretinin de davacıya ödenmesine ilişkin serbest
avukat B’nin yazılı rızası olmak kaydıyla, memur A’ya toplam alacağı
olan 1130 YTL’sından 6 YTL. 88 YKR. damga vergisi, 14 YTL. 92 YKR. gelir
vergisi tevkifatı kestikten sonra, 1108 YTL. 20 YKR, bağlı bulunduğu
dairenin bütçesinin harcırah ödemeleri ile ilgili hizmet tertibindeki
ödenek kullanılmak suretiyle, bağlı bulunduğu dairece tahakkuk
ettirilerek ödenecektir.
Örnek 2 -
Davalı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kararın hüküm kısmı; “İdari
ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına bir başka kurumdan geçici
görevlendirilen şoför A’ya ödenmeyen 400 YTL. fazla mesai ücretinin
15/01/2005 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte, 30
YTL. yargılama giderinin ve 60 YTL. avukatlık ücretinin davalı
tarafından ödenmesine karar verilmiştir.” şeklinde, davacı A vekili
serbest avukat B, İcra Müdürlüğüne müracaat ederek icra yoluyla tüm
alacaklarının ödenmesini talep etmiştir.
Bu durumda bu ilam ile ilgili tüm kalemler (asıl alacak, faiz, yargılama
gideri, avukatlık ücretleri, icra masrafları ve icra avukatlık ücreti
dahil) toplamı şoför A’ya fazla mesai ücretini ödememiş olan İdari ve
Mali İşler Dairesi Başkanlığının ücret ödemeleri ile ilgili hizmet
tertibindeki ödenek kullanılmak suretiyle, İdari ve Mali İşler Dairesi
Başkanlığınca, karardaki avukatlık ücretiyle icra avukatlık ücreti
toplamından iç yüzde yöntemi uygulanmak suretiyle gelir vergisi
tevkifatı kesilerek damga vergisi kesilmeden tahakkuk ettirilerek
ödenecektir.
Örnek 3 -
Davalı Erzincan Valiliği, kararın hüküm kısmı; “Çiftçi A’ya tarım
destekleme fon alacağı olan 150 YTL’nin ödenmemesi nedeniyle, 150 YTL.
tazminat, ayrıca tarım destekleme fonu ödemesinin yapılması gerektiği
tarihten itibaren ödeme gününe kadar hesaplanacak yasal faiz, 5 YTL.
yargılama gideri ve 10 YTL. avukatlık vekalet ücretinin davalı
tarafından çiftçi A’ya ödenmesine karar verilmiştir.” şeklinde, davacı
çiftçi A’nın vekili serbest avukat C, İcra Müdürlüğüne müracaat ederek
icra yoluyla tüm alacaklarının ödenmesini talep etmiştir.
Bu durumda bu ilam ile ilgili tüm kalemler İl Tarım Müdürlüğünün
bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerinin (03.4.2.90) ekonomik
kodundan ödenek kullanılmak suretiyle İl Tarım Müdürlüğünce tahakkuk
ettirilerek ödenecektir.
4 - Maliye Bakanlığı veya Gelirler Genel Müdürlüğü veya Vergi Dairesi
Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğü davalı ya da
davacı olup, dava konusu da bütçe gelirlerinden yapılacak red ve
iadeler ile ilgili olursa; bu tür red ve iadeler bir gider niteliğinde
olmayıp ödemesi doğrudan gelir kaydedilmiş olan gelir tertiplerine borç
yazılarak Saymanlık İşlem Fişi ve aynı kararda yer alan asıl alacak
dışında ödenmesine hükmedilen faiz, kanuni gecikme faizi, yargılama
giderleri, avukatlık vekalet ücreti ve ilam icra yoluyla tahsile konmuş
ise, icra masrafları da Gelirler Genel Müdürlüğü tarafından
bütçelerinde yer alan 12.01.33.62-01.12.00-1-03.4 tertibindeki
ödenekler kullanılmak suretiyle Tahakkuk Müzekkeresi ve Verile Emri
düzenlenmek suretiyle ödenecektir.
5 - Maliye Bakanlığı veya Gelirler Genel Müdürlüğü veya Vergi Dairesi
Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğü veya Malmüdürlüğü davalı ya da
davacı olup, dava konusu bütçe gelirlerinden yapılacak red ve iadeler
ile ilgili değil ise, bu durumda ödemelerin tamamı, Gelirler Genel
Müdürlüğü merkez veya taşra birimlerince borcun kaynaklandığı mevcut
veya yeni açılacak ilgili hizmet tertiplerinden yapılacaktır.
Şayet ilama bağlı borç herhangi bir hizmet tertibi ile
ilişkilendirilemiyor ise bu durumda ödemelerin tamamı Bakanlığımız
(BAHUM) tarafından 50 sıra nolu İç Genelgeye uygun olarak yapılacaktır.
6 - İlamda davalı veya davacı genel bütçeli bir daire veya birkaç daire
veya başka bütçeli idareler, karar kısmı “tüm ödemelerin davalılar
veya davacılar tarafından ödenmesi” şeklinde ve davaya neden olan genel
bütçeli daire veya daireler ise, bu durumda bu ilam ile ilgili tüm
kalemler davaya neden olan dairenin bütçesindeki borcun kaynaklandığı
mevcut veya yeni açılacak ilgili hizmet tertiplerindeki ödenekler
kullanılmak suretiyle ödenir. Bir hizmet tertibi ile
ilişkilendirilmeyenler ise davaya neden olan dairenin Hukuk Müşavirliği
veya bu hizmetleri yürütmekle görevli diğer birimleri altında mevcut
veya yeni açılacak tertiplerin (03.4.2.90) ekonomik kodundaki ödenekler
kullanılmak suretiyle davaya neden olan dairece tahakkuk ettirilerek
ödenebilir.
7 - İlamda davalı veya davacı Sağlık Bakanlığı ve A Hastanesi Döner
Sermaye İşletme Müdürlüğü, karar kısmı “tüm ödemelerin davalılar veya
davacılar tarafından ödenmesi” şeklinde ve davaya neden olan A Hastanesi
Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü ise; bu durumda bu ilam ile ilgili tüm
kalemler A Hastanesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bütçesindeki
ödenekler kullanılmak suretiyle tahakkuk ettirilerek ödenebilir.
8 - Cumhuriyet Üniversitesinde görevli A’ya sağlık gideri olarak 10 YTL.
ödenmemiş ve kişi Maliye Bakanlığı ve Cumhuriyet Üniversitesi aleyhine
dava açmıştır. Kararın hüküm kısmı “kişiye ödenmeyen 10 YTL. sağlık
giderine karşılık 10 YTL. tazminatın faizi ile birlikte, ayrıca
yargılama giderlerinin de davalılardan alınması” şeklinde ise; bu
durumda ödemelerin tamamı Cumhuriyet Üniversitesi bütçesinin mevcut
veya yeni açılacak tertiplerinin (03.4.2.90) ekonomik kodundan ödenek
kullanılmak suretiyle Cumhuriyet Üniversitesince tahakkuk ettirilerek
ödenebilir.
9 - Ankara İli Defterdarlığı Yeni Vergi Dairesi Müdürlüğünce, 1602
sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 67/4 ve Hukuk
Usulü Mahkemeleri Kanununun 442 nci maddeleri uyarınca ödenmesine karar
verilen para cezası nedeniyle Milli Savunma Bakanlığı adına ödeme emri
düzenlenmiş ve tebliğ edilmiştir.
Bu durumda, ilam ile ilgili ödeme Milli Savunma Bakanlığı tarafından
kendi kurum bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerinin
(03.4.2.90) ekonomik kodundan ödenek kullanmak suretiyle yapılacaktır.
10 - İlama bağlı borçlarla ilgili karşı tarafın serbest meslek erbabı
avukatına yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde, ödeme icra kanalıyla
yapılmıyorsa, tahakkuk dairesi serbest meslek makbuzunu ödeme yapmadan
önce talep edecek, ödeme icra kanalıyla yapılıyorsa, tahakkuk dairesi
serbest meslek makbuzunu ödeme yapmadan önce talep etmeyecek, icra
müdürlüğü ödemeyi yaparken serbest meslek makbuzunu talep edecektir.
11 - İlama bağlı borçlarla ilgili karşı tarafın işveren tarafından
ücretlisi durumunda olan avukatına yapılacak vekalet ücreti
ödemelerinde, serbest meslek makbuzu talep edilmeyecektir.
12 - İlama bağlı borçlarla ilgili ödemeyi yapan Saymanlıklar, Başhukuk
Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğüne veya Muhakemat
Müdürlüklerine veya Hazine Avukatlarına veya Malmüdürlüklerine yazı
ekinde ödemeye esas ilamların ve ödeme belgelerinin (banka dekontu veya
banka hesap özeti v.b.) tasdikli suretlerini, ödemeyi müteakip, en geç
10 gün içinde gönderecektir.
ayrıntlı açıklama için bakınız
http://huseyinust.com/konu-yargilama-giderinde-damga-vergisi-kesintisi-olurmu.html