Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği

 Kalite Güvencesi, Bir yükseköğretim kurumunun veya programının iç ve dış kalite standartları ile uyumlu kalite ve performans süreçlerini tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek için yapılan tüm planlı ve sistemli işlemlerini ifade ediyor.
YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE GÜVENCESİ YÖNETMELİĞİ
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin iç ve dış kalite güvencesi, akreditasyon süreçleri ve bağımsız dış değerlendirme kurumlarının yetkilendirilmesi süreçlerini ve bu kapsamda tanımlanan görev, yetki ve sorumluluklara ilişkin esasları düzenler.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 ve 65 inci maddeleri ile 44 üncü maddesinin (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Akreditasyon: Bir dış değerlendirici kurum tarafından belirli bir alanda önceden belirlenmiş akademik ve alana özgü standartların bir yükseköğretim programı tarafından karşılanıp karşılanmadığını ölçen değerlendirme ve dış kalite güvence sürecini,
b) Dış Değerlendirme: Bir yükseköğretim kurumunun veya programının, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yetkilendirilen dış değerlendiriciler veya Yükseköğretim Kurulunca tanınan, bağımsız Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip dış değerlendirme kuruluşları tarafından yürütülen dış değerlendirme sürecini,
c) Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Kuruluşları: Yurt içinde veya yurt dışında faaliyet gösteren ve Yükseköğretim Kurulunca tanınan Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip kurumları,
ç) Dış Değerlendiriciler: Yükseköğretim kurumlarının kurumsal dış değerlendirme sürecinde görev yapmak üzere Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından görevlendirilen dış değerlendirme sürecini yürütmeye yetkin kişileri,
d) Genel Kurul: Yükseköğretim Genel Kurulunu,
e) İç Değerlendirme: Bir yükseköğretim kurumunun, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin ve kurumsal kalite geliştirme çalışmalarının, ilgili yükseköğretim kurumunun görevlendireceği değerlendiriciler tarafından değerlendirilmesini,
f) Kalite Değerlendirme Tescil Belgesi: Yükseköğretim Kalite Kurulunun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanan, bağımsız kurum veya kuruluşların yükseköğretim kurumlarında eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerin kalite düzeyini ve kalite geliştirme çalışmalarını değerlendirmeye yetkili olduğunu gösteren belgeyi,
g) Kalite Güvencesi: Bir yükseköğretim kurumunun veya programının iç ve dış kalite standartları ile uyumlu kalite ve performans süreçlerini tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek için yapılan tüm planlı ve sistemli işlemleri,
ğ) Stratejik Planlama: Bir yükseköğretim kurumunun, kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler belirlemek, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlama ve ilgili performans göstergelerini sürekli izleme sürecini,
h) Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ): Yükseköğretim için tanımlanan Ulusal Yeterlilikler Çerçevesini,
ı) Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi: Ulusal düzeyde veya bir eğitim sistemi düzeyinde, yükseköğretim yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlar tarafından tanınan yeterliliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemi,
i) Yükseköğretim Kalite Kurulu: Bu Yönetmelik ile kurulmuş, yükseköğretim kurumlarında kalite değerlendirme ve güvencesi çalışmaları ile akreditasyon çalışmalarının düzenlenmesi ve yürütülmesinden sorumlu Kurulu,
j) Yükseköğretim Kalite Komisyonu: Bu Yönetmelik ile kurulmuş, yükseköğretim kurumlarının bünyelerinde oluşturulmuş kalite değerlendirme ve güvencesi çalışmaları ile akreditasyon çalışmalarının düzenlenmesi ve yürütülmesinden sorumlu Komisyonu,
k) Yükseköğretim Değerlendirme ve Kalite Güvencesi Durum Raporu: Yükseköğretim Kalite Kurulunun ilgili yıl içinde dış değerlendirmesi yapılan yükseköğretim kurumlarının kurumsal değerlendirme raporlarını dikkate alarak, her yıl hazırladığı veya hazırlattığı raporu,
l) Yükseköğretim Kurumu Performans Değerlendirme Raporu: Bir yükseköğretim kurumunun, kurumsal değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarının sonuçlarını içeren ve ilgili yükseköğretim kurumu tarafından her yıl hazırlanan raporu
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yükseköğretim Kalite Kurulu
Kurulun oluşturulması ve organizasyon yapısı
MADDE 4 – (1) Yükseköğretim Kalite Kurulu;
a) Yükseköğretim kurumlarını temsilen Genel Kurul tarafından seçilen beş,
b) Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen dört,
c) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını temsilen bir,
ç) Kalkınma Bakanlığını temsilen bir,
d) Maliye Bakanlığını temsilen bir,
e) Milli Eğitim Bakanlığını temsilen bir,
f) Sağlık Bakanlığını temsilen bir,
g) Türkiye Bilimler Akademisini temsilen bir,
ğ) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu temsilen bir,
h) Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığını temsilen bir,
ı) Mesleki Yeterlilik Kurumunu temsilen bir,
i) Türk Akreditasyon Kurumunu temsilen bir,
j) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini temsilen bir,
k) Öğrenci Temsilcisi,
üye olmak üzere en fazla toplam yirmi bir üyeden oluşur.
(2) Yükseköğretim kurumlarını temsilen Genel Kurul ve Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen üyeler; her birisi farklı yükseköğretim kurumlarında görev yapmakta olan, yükseköğretimin yapısı, işleyişi ve yönetimi ile kalite değerlendirme ve geliştirme uygulamaları konusunda deneyimli, yükseköğretim kurumlarında en az on yıl görev yapmış, sosyal, fen, mühendislik, sağlık ve güzel sanatlar olmak üzere farklı alanlardaki öğretim üyeleri arasından seçilir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Mesleki Yeterlilikler Kurumu, Türk Akreditasyon Kurumu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsilcileri için bu kurumların bağlı veya ilgili olduğu Bakanlıklardan talep edilir. Öğrenci temsilcisi, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından belirlenecek ilke ve esaslar dahilinde belirlenir.
(3) Yükseköğretim Kalite Kurulu, Yükseköğretim Kurulu tarafından seçilen üyeleri arasından salt çoğunlukla bir başkan seçer. Başkan, Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen üyelerden birisini Başkan Yardımcısı olarak seçer.
(4) Yükseköğretim Kalite Kurulu üyelerinden öğrenci konseyi temsilcisinin görev süresi bir yıl diğer üyelerin süresi dört yıldır. İki dönemden fazla üyelik yapılamaz.
(5) Geçerli mazereti olmaksızın bir yılda toplam dört toplantıya katılmayanlar ve altı aydan fazla süre ile hastalık, kaza veya başka bir nedenle görevini yapamaz durumda olanlar dışında, görev süreleri dolmadan üyelik süresi sonlandırılamaz.
(6) Yükseköğretim Kalite Kurulu üyeleri arasında herhangi bir nedenle eksilme olması durumunda, eksilen üyelik için en geç bir ay içinde ilgili kurum/kuruluş tarafından aynı usulle seçim/görevlendirme yapılır. Seçilen/görevlendirilen üyenin görev süresi dört yıldır.
(7) Yükseköğretim Kalite Kurulu, Başkanın belirleyeceği tarihlerde ayda en az bir kez olmak üzere, Başkanın çağrısı veya Yükseköğretim Kalite Kurulu üyelerinin üçte birinin yazılı isteği üzerine ise her zaman toplanır. Başkanın bulunmadığı hallerde toplantılara başkan yardımcısı başkanlık eder.
(8) Yükseköğretim Kalite Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Oyların eşit olması halinde Başkanın oyu yönünde karar verilmiş sayılır.
(9) Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen üyeler, temsil ettikleri veya görevli veya ilişkili oldukları kurumlar ile ilgili konuların görüşüldüğü toplantılara katılamazlar.
Yükseköğretim Kalite Kurulunun görevleri
MADDE 5 – (1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Yükseköğretimde kalite güvencesi ve akreditasyon ulusal politika ve stratejisini tanımlamak ve Genel Kurulun onayına sunmak,
b) Yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvence sistemlerinin kurulmasını desteklemek ve bu konuda yükseköğretim kurumlarına rehberlik etmek,
c) Kalite kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için eğitim, toplantı, çalıştay ve benzeri faaliyetlerde bulunmak,
ç) Ulusal ve uluslararası düzeyde yükseköğretim kalite güvence sistemleri ile ilgili çalışmaları izlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ortak çalışmalar gerçekleştirmek,
d) Dış değerlendirmede ve akreditasyonda uygulanacak ilkeleri, kalite göstergelerini ve kuralları belirleyerek Genel Kurulun onayına sunmak,
e) Genel Kurul tarafından onaylanan dış kalite değerlendirmeleri ve akreditasyonda uygulanacak prosedürlerle ilgili yükseköğretim kurumlarını bilgilendirmek ve yayınlar yapmak,
f) Yükseköğretim kurumlarının hazırlamış oldukları öz değerlendirme ve dış değerlendirilme süreci sonrası, dış değerlendirme raporlarını değerlendirerek kalite iyileştirmelerine yönelik tavsiyeleri içerecek şekilde nihai raporu düzenleyip Genel Kurula sunmak,
g) En çok beş yılda bir yapılması gereken dış değerlendirmeyi süresi geçmesine rağmen yaptırmayan yükseköğretim kurumları hakkında, masrafları ilgili yükseköğretim kurumundan tahsil edilmek üzere dış değerlendirme yaptırılmasını Genel Kuruldan talep etmek,
ğ) Yükseköğretim kurumlarına yönelik olarak yıl boyunca gerçekleştirilen dış kalite değerlendirmeleri, karşılaşılan problemler ve kalite iyileştirmesi süreci ile ilgili önerileri her yılın sonunda Genel Kurula sunmak,
h) Dış kalite değerlendirmesi ve akreditasyon alanlarında faaliyet göstermek amacıyla, belirlenmiş ilke ve kurallar çerçevesinde tescil almak üzere Yükseköğretim Kuruluna müracaat eden özel hukuk tüzel kişilerinin tescil müracaatlarını değerlendirerek Genel Kurula görüş vermek, bu kuruluşların faaliyetlerini izlemek ve gerekli gördüğünde bilgi almak, gerektiğinde uyarmak veya tescillerinin iptali için Genel Kurula öneride bulunmak,
ı) Yükseköğretimde kalite güvencesi konusunda uluslararası kuruluşlar nezdinde Kurulu temsil etmek,
i) (d), (f), (g), (ğ) ve (h) bentleri uyarınca Genel Kurula sunduğu rapor ve görüşleri, eş zamanlı olarak Kurulun internet sayfasında kamuoyu ile paylaşmak,
j) Yükseköğretim Kurulu tarafından bu Yönetmelik amaç ve kapsamında verilen diğer görevleri yerine getirmek.
(2) Yükseköğretim Kalite Kurulu gerek gördüğü takdirde çalışma usul ve esaslarını belirleyeceği komisyonlar kurabilir, danışma kurulları oluşturabilir.
Yükseköğretim Kalite Kurulunun ofis ve personel ihtiyaçları ile idarî ve carî giderleri
MADDE 6 – (1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun hizmetlerinde ihtiyaç duyulan ofis, uzman ve idarî personel Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, idarî ve carî giderleri ise Yükseköğretim Kurulu bütçesinden karşılanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yükseköğretim Kurumu Kalite Komisyonunun Oluşturulması,
Görev ve Sorumlulukları
Yükseköğretim Kurumu Kalite Komisyonu
MADDE 7 – (1) Yükseköğretim kurumları, iç ve dış değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmaları için bir Kalite Komisyonu oluşturur.
(2) Komisyonun başkanlığını, ilgili yükseköğretim kurumunun rektörü, rektörün bulunmadığı zamanlarda ise rektör yardımcısı yapar.
(3) Komisyon üyeleri, aynı fakülte, enstitü, yüksekokul, meslek yüksekokulu ve birden fazla olmamak ve farklı bilim alanlarından olmak üzere üniversite senatolarınca belirlenen üyelerden oluşur. Komisyon üyeleri arasında yükseköğretim kurumu genel sekreteri, öğrenci temsilcisi ile kamu yükseköğretim kurumlarında strateji geliştirme daire başkanı ve vakıf yükseköğretim kurumlarında ilgili süreçlerden sorumlu birim yöneticisi de bulunur. Üye sayısı, senato tarafından belirlenen üyelerin iki yıldan az olmamak şartıyla üyelik süreleri ile komisyonun çalışma usul ve esasları üniversite senatolarınca, senatosu bulunmayan yükseköğretim kurumlarında yönetim kurullarınca belirlenir ve yükseköğretim kurumunun internet sayfasında kamuoyu ile paylaşılır. Öğrenci temsilcisi, üniversite senatoları tarafından belirlenecek ilke ve esaslar dahilinde belirlenir ve görev süresi bir yıldır.
(4) Komisyon ofis ve personel destek hizmetleri, ilgili yükseköğretim kurumunun strateji geliştirme daire başkanlığı veya ilgili birimi tarafından yürütülür.
Yükseköğretim Kurumu Kalite Komisyonunun görevleri
MADDE 8 – (1) Komisyonun görevleri şunlardır:
a) Kurumun stratejik planı ve hedefleri doğrultusunda, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin değerlendirilmesi ve kalitesinin geliştirilmesi ile ilgili kurumun iç ve dış kalite güvence sistemini kurmak, kurumsal göstergeleri tespit etmek ve bu kapsamda yapılacak çalışmaları Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yürütmek ve bu çalışmaları Senato onayına sunmak,
b) İç değerlendirme çalışmalarını yürütmek ve kurumsal değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarının sonuçlarını içeren yıllık kurumsal değerlendirme raporunu hazırlamak ve senatoya, senato bulunmayan kurumlarda yönetim kuruluna sunmak, onaylanan yıllık kurumsal değerlendirme raporunu kurumun internet ortamında ana sayfasında ulaşılacak şekilde kamuoyu ile paylaşmak,
c) Dış değerlendirme sürecinde gerekli hazırlıkları yapmak, Yükseköğretim Kalite Kurulu ile dış değerlendirici kurumlara her türlü desteği vermek.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yükseköğretim Kurumlarında İç ve Dış Kalite Güvence Sistemi
Yükseköğretim kurumlarında kalite güvence sistemlerinin kurulması
MADDE 9 – (1) Yükseköğretim kurumları, kendi kurumlarında uygulanacak iç ve dış kalite güvence sisteminin kurulması ve işletilmesi ile iç ve dış değerlendirme sürecinin bu konuda hazırlanacak uygulama esasları kapsamında yürütülmesini sağlamakla yükümlüdür.
İç değerlendirme raporları ve takvimi
MADDE 10 – (1) Yükseköğretim kurumları, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerini ve bunları destekleyen idarî hizmetlerin tümünü içine alacak şekilde stratejik plan ve yıllık olarak, performans programı ve faaliyet raporu ile bütünleşik yapıda bir iç değerlendirme raporu hazırlar.
(2) Yükseköğretim kurumları, iç değerlendirme çalışmalarını her yıl Ocak-Mart aylarında tamamlar. Hazırladıkları İç Değerlendirme Raporunu Nisan ayı sonuna kadar bilgi amaçlı olarak Yükseköğretim Kalite Kuruluna gönderir.
İç değerlendirme raporlarının kapsamı
MADDE 11 – (1) Bir yükseköğretim kurumunda yapılacak iç değerlendirmeler;
a) Yükseköğretimin ulusal strateji ve hedefleri ışığında belirlenmiş misyonu, vizyonu ve stratejik hedefleri ile kalite güvencesine yönelik olarak belirlenen politika ve süreçlerini,
b) Akademik birimlerin ölçülebilir nitelikteki hedeflerini, bu hedeflerle ilgili performans göstergelerini ve bunların periyodik olarak gözden geçirilmesini,
c) Programların TYYÇ ile ilişkili ve öğrenme çıktılarına dayalı olarak yapılandırılması ve akreditasyon sürecinin gereklerinin yerine getirilmesi konusundaki çalışmalarını,
ç) Bir önceki iç ve dış değerlendirmede ortaya çıkan ve iyileştirilmeye ihtiyaç duyulan alanlarla ilgili çalışmalarını
içerir.
Dış değerlendirme süreci ve takvimi
MADDE 12 – (1) Yükseköğretim kurumları, en az beş yılda bir, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yürütülecek periyodik bir kurumsal dış değerlendirme süreci kapsamında değerlendirilmekle yükümlüdürler. Yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirme takvimi Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından hazırlanır ve ilân edilir.
(2) Yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirilmesi, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından tanınan veya görevlendirilen dış değerlendiriciler veya Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından Kalite Değerlendirme Tescil Belgesi yetkisi almış bağımsız kurumlarca gerçekleştirilir.
(3) Birim/Program düzeyinde akreditasyona yönelik dış değerlendirme hizmeti Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip ulusal veya uluslararası bağımsız bir kurumca gerçekleştirilir ve birim/program ile sınırlı olur.
Dış değerlendirme raporlarının kapsamı
MADDE 13 – (1) Bir yükseköğretim kurumunun kurumsal dış değerlendirilmesi, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen kapsam ve konuları içerecek şekilde gerçekleştirilir.
(2) Dış değerlendirmenin birim/program düzeyinde yapılması durumunda değerlendirme konuları, değerlendirilecek olan birim/programın faaliyet/hizmet alanı konuları ile sınırlıdır.
İç ve dış değerlendirme sonuçlarının kamuoyuna açıklanması
MADDE 14 – (1) Yükseköğretim kurumlarında yapılan iç ve dış değerlendirmelerin sonuçları kamuoyuna açıktır. Yükseköğretim kurumlarının yıllık iç ve dış değerlendirme raporları ilgili kurumların internet sayfalarında yayınlanır.
Kalite geliştirme ve kalite güvencesi çalışmaları kapsamındaki harcamalar
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında, yükseköğretim kurumları tarafından gerçekleştirilecek çalışmalara ilişkin her türlü harcama, yükseköğretim kurumlarının bütçelerine ilgili konuda tahsis edilecek ödenekle karşılanır. Vakıf yükseköğretim kurumları da bu Yönetmelik kapsamında yapılacak çalışmalar için bütçesinde yeterli ödenek ayırır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Dış Değerlendirme Kuruluşları ve Tanınma Süreci
Dış değerlendirme kuruluşları
MADDE 16 – (1) Yükseköğretim Kalite Kurulunun dışında, kurum, birim veya program bazında, Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip bağımsız kalite güvencesi kurum ve kuruluşları da değerlendirme faaliyetleri gösterebilir.
(2) Yükseköğretim Kalite Kurulu dışındaki bağımsız kalite güvencesi kurum ve kuruluşlarının raporlarının değerlendirilmesi, Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine başvuru, periyodik değerlendirilme süreçleri ve faaliyetlerine dair usul ve esaslar Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 17 – (1) 20/9/2005 tarihli ve 25942 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Yükseköğretim Kalite Kurulu, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen, yükseköğretim kurumlarında akademik değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarına yönelik olarak stratejileri, süreçleri, usul ve esasları belirler, bunların onaylanması ve yükseköğretim kurumlarına bildirilmesi için Yükseköğretim Kuruluna sunar.
Yürürlük
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
23 Temmuz 2015 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29423

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150723-3.htm

İlave Asgari Geçim İndirimi Uygulaması

İlave Asgari Geçim İndirimi Uygulamasına İlişkin Genel Tebliğ Taslağı
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan)

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

(SERİ NO: 294)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Yasal Düzenlemeler

Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 2016 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarındaki ücretlerde 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarife nedeniyle net ücretlerin 1.300,99 TL’nin altına düşmesi sonucu sadece 1.300,99 TL ile bunun altına düşen tutar arasındaki farkın ilave asgari geçim indirimi yoluyla telafisine
yönelik olarak …. tarihli ve sayılı Kanunla 193 sayılı Kanuna eklenen geçici 86 ncı
maddenin uygulamasına ilişkin açıklamaların yapılmasıdır.

 Ayrıntılar...http://www.alomaliye.com/2016/10/26/ilave-asgari-gecim-indirimi-uygulamasi/

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde değişiklik (2016/9380)

Görevde yükselme yönetmeliği değiştirildi. Daha önce sadece yazılı sınavla atama yapılan şef altındaki unvanlar ile unvan değişikliği niteliğindeki kadrolara sözlü sınavla atama yapılacak ve yazılı sınavdaki puan şartı da 70'ten 60'a indirildi.

http://www.kamusaati.com/gundem/gorevde-yukselme-ve-unvan-degisikliginde-sozlu-sinav-ve-puan-degisikligi-h15969.html

2016/9380     Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik

MADDE 1- 15/3/1999 tarihli ve 99/ 12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına
Dair Genel Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan “yazılı”
ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 8- Görevde yükselme veya unvaıı değişikliği suretiyle atanacakların yazılı
ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir.”

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasının ikinci
cümlesinde yer alan “yetmiş” ibaresi “altmış” şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkranın son
cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 12/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Şube
müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere atanacaklardan yazılı” ibaresi
“Yazılı” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 12/B maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi
aşağıdaki şeklinde değiştirilmiştir.

“Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarıııın aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle
tespit edilir ve kurumların resmi internet sitesinde ilan edilir.”

MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan

“sözlü sınava ilişkin hükümleri hariç olmak üzere” ibaresi ile üçüncü fıkrası yürürlükten
kaldırılmış ve ikinci fıkrasının biriııci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Unvan değişikliği yazılı sınavları, kurumlarca belirlenecek görev alanları ve atama yapılacak
görevin niteliğine ilişkin konularda yaptırılır ve bu sınavlara katılacaklarda, kurumda veya
öğrenim durumları ile ilgisi bulunmayan görevlerde belirli süre hizmet yapmış olma şartı
aranmaz.”

MADDE 7- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“GEÇICI MADDE 11- Bu maddenin yayımı tarihinden önce yazılı sınavları yapılmış
ve sınav sonuçları açıklanmış olan görevde yükselme veya unvan değişikliğine ilişkin
işlemler, yazılı sınavın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre
gerçekleştirilir.

GEÇİCİ MADDE 12- Kurumlar, görevde yükselme ve unvan değişikliği
yönetmeliklerini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibareıı en geç altı ay içerisinde
Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe uygun hale getirir.
Kurum yönetmelikleri yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut yönetmeliklerinin bu
Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Söz konusu
yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde
uygulama yapılır.”

MADDE 8- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 9- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

YÖNETMELİK
2016-9380

Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 77)

4 Ekim 2016 SALI

	Resmî Gazete	Sayı : 29847
TEBLİĞ
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: ––  Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 77) Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 9/8/2016 tarih ve 29796 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yer alan 492 sayılı Harçlar Kanununun uygulamasına yönelik düzenlemelere ilişkin açıklamaların yapılmasıdır. (2) Bu Tebliğ, 492 sayılı Kanun ve bu Kanuna bağlı tarifeler ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 37 nci maddesinde 6728 sayılı Kanunla yapılan değişiklikleri kapsamaktadır.

Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

––  Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

8 Ekim 2016 CUMARTESİ

	Resmî Gazete	Sayı : 29851
YÖNETMELİK
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından: YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA DÖNER SERMAYE GELİRLERİNDEN YAPILACAK EK ÖDEMENİN DAĞITILMASINDA UYGULANACAK USUL VE ESASLARA İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 – 18/2/2011 tarihli ve 27850 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (j) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir. “d) Birim (b-ort) veya alt birim (ab-ort) ortalaması: Ödeme dönemi içinde, birim veya alt birimde üretilen bireysel puanların toplamının (Toplam = (B+C+D)), aynı dönemde tüm çalışanların aktif çalışılan gün katsayılarının toplamına bölünmesi ile elde edilen ve (A) puanının hesaplanmasında kullanılan puanı (Birimde veya alt birimde üretilen toplam puan/birim veya alt birimde tüm çalışanların aktif çalışılan gün katsayıları toplamı), alt birim uygulaması yapılan birimlerde görev yapan bir personel ilgili ödeme döneminde birden fazla alt birimde çalışırsa, (A) puanının hesaplanmasında ilgili alt birimlerde aktif çalışılan gün katsayısı ağırlıklandırma kriteri olarak kullanılmak üzere çalıştığı alt birimlerin ağırlıklı ortalamasını,” “j) Kalibrasyon katsayısı (KK): Birim veya alt birim ortalamasından kadro/görev unvan katsayısına göre alınan (A) puanına, bireysel üretilen puanların (B1,B2,B3,C) katkı oranını belirlemek üzere (B1,B2,B3 için KK1 olarak, C için KK2 olarak) (0,2) ila (0,9) arasında yönetim kurulu tarafından belirlenecek katsayıyı,” “v) Üniversite sanayi işbirliği: Ülkemizde Üniversite-Sanayi işbirliğinde paydaşlar arasındaki sinerjiyi artırmak, ulusal yenilik ekosisteminde bu işbirliğini geliştirmek, sanayimizi rekabet gücü ve katma değeri yüksek yenilikçi ürünler üretebilen ileri teknoloji ağırlıklı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmak amacıyla gerçekleştirilen; 1) Araştırma ve geliştirme faaliyeti (Ar-Ge): Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri, 2) Yenilik: Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya iş modeli fikri ile oluşturulan süreçleri ve süreçlerin neticelerini, 3) Tasarım faaliyeti: Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümünü, 4) Tasarım projesi: Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasarımcı tarafından yürütülen projeyi,” MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “(3) Kanunun 58 inci maddesinin (e) fıkrası kapsamında bulunan birimler ile (k) fıkrası kapsamında yapılan faaliyetler açısından; hizmet bedelinin peşin tahsil edilmesi halinde hizmetin gerçekleşme oranına bağlı olarak aynı fıkralarda belirtilen koşullar dâhilinde hizmeti veren öğretim elemanlarına ek ödeme aylara bölünerek yapılabilir.” MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü, yedinci, sekizinci fıkrasının (a) bendi ile dokuzuncu ve on ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(3) (B) Bireysel gelir getirici faaliyet puanı; Kurum içinde bireysel gelir getirici faaliyetlerden dolayı alınan mesai içi (B1), mesai dışı ilave ücret alınmayan (B2) ve mesai dışı ilave ücret alınan (B3) puanlarının toplamından oluşan puandır. Her bir döner sermaye birimi için Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanan “Gelir Getirici Faaliyet Cetveli”ne göre kişinin ürettiği hizmetlerden elde edilen puanlar kullanılarak hesaplanır. Bu puan aşağıdaki şekilde hesaplanır. (B) = “Gelir Getirici Faaliyet Cetveli”ne göre alınan toplam puan.” “(7) Kanunun 58 inci maddesinin (c) ve (d) fıkraları kapsamında bulunan personel ile (f) fıkrasının üçüncü paragrafı kapsamında yürütülen hizmetler için mesai dışı (B2+B3) puanı hesaplanır. Bu hesaplama, ilgisine göre Kanunun 58 inci maddesinde belirlenen tavan tutarları geçmemek üzere yapılır.” “a) Öğretim üye ve görevlileri ile uzman, uzman tabip ve uzman kadrosundaki uzman tabip ve uzman/doktoralı diş tabiplerinin bireysel net katkı puanı = A + [(B1+B2+B3) x KK1 + (C x KK2)] + D + E,” “(9) Yapılacak asgari ek ödeme oranı, ilgili birim yöneticisi (dekan ve başhekim) için yönetim kurulunca Kanunda belirlenen tavan oranını geçmemek üzere belirlenen yönetici payı ek ödeme oranının; tıp fakültesi ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde görev yapan öğretim üye ve öğretim görevlileri ile uzman tabip ve diş tabipleri için % 25'inden, diğer öğretim elemanları için % 20'sinden, diğer personel için ise % 15'inden, diş hekimliği fakültelerinde ise öğretim elemanları için % 20'sinden, diğer personel için ise % 15'inden az olamaz. Asgari ek ödeme hesaplamasında aktif çalışılan gün katsayısı dikkate alınır ve aşağıdaki gibi hesaplanır. Asgari ek ödeme tutarı = (Asgari ek ödeme oranı) x (Aktif çalışılan gün katsayısı)” “(12) Rutin işlemler, bu işlemleri yapan alt birimler için yapılan hesaplamalara yansıtılamaz. Ancak bu alt birimlerde (B puanı bulunmayan) görevli öğretim üyeleri ve öğretim görevlilerine (A) puanının % 150'sine kadar ek puan yönetim kurulu kararıyla verilebilir.” “(18) Kanunun 58 inci maddesinin (k) fıkrası kapsamında döner sermaye işletmesi hesabına yapılan iş veya hizmetler karşılığında elde edilen gelirlerden, aynı maddenin (b) fıkrası uyarınca yapılacak olan kesintiler de dâhil herhangi bir kesinti yapılmaz. Yürütülen faaliyetle ilgili olarak yapılan giderler düşüldükten sonra, kalan gelirin yüzde 85’i, Bilimsel Araştırma Projeleri Payı, Hazine Payı, Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintisi yapılmaksızın ilgili öğretim elemanına ödenir. Kalan tutar, aynı maddenin (b) fıkrasında belirtilen işler için kullanılır.” MADDE 4 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 5 – Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin Tarihi Sayısı 18/2/2011 27850 Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin Tarihi Sayısı 1- 19/9/2012 28416 2- 8/7/2014 29054

Ek ders ücretlerinin ödenmesinde ön mali kontrol süreci

Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 13 üncü Maddesinin ( c ) bendinde, 2914 sayılı Yasanın 11 inci Maddesi gereğince ödenmesi gereken ek ders ücretlerinin ödenmesinde ödeme emri belgesine;
- Çeşitli Ödemeler Bordrosu (Örnek 13),
- Yükseköğretim Ek Ders Ücreti Çizelgesi (Örnek : 15/A),
-Her öğretim döneminin ilk ayında ders yükü dağılımını gösteren onay,
-Akademik takvim (Programda değişiklik halinde onay yeniden alınır.), eklenmesi düzenlenmiş bulunmaktadır.

Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğine göre hazırlanan evraklar Ödeme Emri Belgesi ekinde aylık dönemler halinde ödenmek üzere iki takım olarak ön mali kontrolü yapılmak üzere Strateji Geliştirme Daire Başkanlığına gönderilir. Sözü edilen Başkanlığın muhasebe birimince İlgili ay’ a ait ek ders tablo ve ekleri 4 iş günü içerisinde ön mali kontrole tabi tutulur.
Muhasebe Yetkilileri ödeme emri belgesi ve ekleri üzerinde;
a) Yetkililerin İmzasını,
b)Ödemenin çeşidine göre ilgili mevzuatında belirlenen belgelerin tamam olmasını,
c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,
d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri, kontrol etmekle yükümlüdür.

Muhasebe yetkililerince ön mali kontrole tabi tutulan ek ders ücretlerine ilişkin hata veya eksik bulunması halinde ödeme yapılamaz ve ödemeye zorlanamaz. (Muhasebe Yetkililerin Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği Ödeme Emri belgesi ve ekleri üzerinde yapılacak kontroller Madde: 29)


Ödeme Emri Belgesi ve eki kanıtlayıcı belgeler, muhasebe birimine geliş tarihinden itibaren, en geç dört iş günü içinde incelenir, uygun bulunanlar muhasebeleştirilerek tutarları ilgililerin banka hesabına aktarılır.(Madde:30 Ödeme öncesi kontrol süresi)

Hazırlayan:Adem MART- Ali DEMİREL

Kaynak:http://gazi.edu.tr/posts/download?id=120153

SGK prim borçları ve idari para cezalarını yapılandırma

SGK Genelge 2016-18 Kurum Alacaklarının Yapılandırılması

 

T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

Sayı : 24010506-613
Tarih: 22/8/2016
Konu:  Kurum alacaklarının 6736 sayılı Kanun uyarınca yapılandırılması

GENELGE
2016-18

1)    GENEL AÇIKLAMALAR
Bilindiği üzere, 3/8/2016 tarihli ve 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun 19/8/2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Anılan Kanun ile Kurumumuzun birikmiş alacaklarına ödeme kolaylığı getirilmiş olup ayrıca, 6183 sayılı Kanun ve 6552 sayılı Kanunun 81 inci maddesiyle 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 60 ıncı madde kapsamındaki yapılandırma işlemlerine ilişkin bazı yeni düzenlenmeler yapılmış bulunmaktadır.
 http://www.alomaliye.com/2016/08/24/sgk-genelge-2016-18-kurum-alacaklarinin-yapilandirilmasi/

Hangi alacaklar yapılandırılacak? 
 2016 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin olup 19 Ağustos 2016 tarihinden önce tahakkuk ettiği halde 19 Ağustos 2016 tarih itibarıyla ödenmemiş olan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, bu kanuna göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi,  Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı, asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Gecikme faizi ve cezası kaldırılıyor 
 Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen(bağ-kurlu) sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 19 Ağustos 2016 tarihine  kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, 6736 sayılı Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
İdari cezaların yüzde 50’sine af 
 30.06.2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup 6736 sayılı Kanunun yayımlandığı 19.08.2016 tarihinden önce kesinleştiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan idari para cezası asıllarının %50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 6736 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, idari para cezası asıllarının kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
GSS işlemlerinde kolaylık 
 5510 sayılı Kanunun 60.maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında Genel Sağlık Sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan 1 Eylül 2016 tarihinden itibaren  dört ay içinde gelir testine başvuran kişilerin genel sağlık sigortası primleri, gelir testi sonucunun tescil edildiği gelir testi seviyesinden daha düşük olması şartıyla yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek. Böylece genel sağlık sigortalısı prim borçluları için önemli bir avantajı sağlanmış oluyor.
50 lirayı aşmayan borçlar silinecek 
 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31.12.2014 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 Türk lirasını aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilecek.
Son başvuru ne zaman? 
SGK prim borçluları ve haklarında idari para cezası uygulananlar 31 Ekim 2016 tarihi mesai saati bitimine kadar borçlu bulundukları idarelere (SGK tahsil birimlerine) yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir.
Borçlar 36 ayda ödenecek
 SGK prim borçlarına yapılandırma öngörülüyor. Faiz ve gecikme zammı silinecek. Bunun yerine Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi oranına göre yeniden hesap edilecek. İlgililer isterlerse borçlarını yapılandırarak 18 eşit taksitte 36 aylık sürede ödeyebilecek. Taksitle ödenmek istenmesi halinde borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekiyor. 
Kaynak:http://www.gunes.com/yazarlar/arif--temir/sgk-odemelerinde-buyuk-kolaylik-713016

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

––  Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

7 Ekim 2016 CUMA

	Resmî Gazete	Sayı : 29850
YÖNETMELİK
Maliye Bakanlığından: KAMU İDARELERİNE AİT TAŞINMAZLARIN TAHSİS VE DEVRİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 – 10/10/2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Ancak, bu taşınmazın, adına tahsis yapılan veya devralan kamu idaresi ile satış, trampa, arsa ve/veya kat karşılığı inşaat, irtifak hakkı tesisi gibi mülkiyete ilişkin tasarrufî işlemlere konu edilmesi halinde, halen aynı kamu idaresi tarafından kullanılıyor olması kaydıyla bu bina ve tesisler bedel hesabında dikkate alınmaz, bu taşınmaz ile üzerindeki bina ve tesisler için ecrimisil istenilmez, tahsil edilmiş olanlar iade edilmez.” MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin “Tahsis yapılmadan kullanılan taşınmazlarda ecrimisil” başlıklı geçici 1 inci maddesinin madde numarası “GEÇİCİ MADDE 2” olarak değiştirilmiştir. MADDE 3– Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “Daha önce tahsisi kaldırılan veya geri alınan taşınmazlar GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce maliki kamu idaresince tahsisi kaldırılan veya geri alınan taşınmazın, adına tahsis yapılan veya devralan kamu idaresi ile satış, trampa, arsa ve/veya kat karşılığı inşaat, irtifak hakkı tesisi gibi mülkiyete ilişkin tasarrufî işlemlere konu edilmesi halinde, bu taşınmazın üzerine adına tahsis yapılan veya devralan kamu idaresi tarafından yapılan bina ve tesislerin halen bu kamu idaresi tarafından kullanılıyor olması kaydıyla, bu bina ve tesisler hakkında da 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası uygulanır.” MADDE 4 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 5 – Bu Yönetmelik hükümlerini ekinde yer alan kamu idareleri yürütür. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin Tarihi Sayısı 10/10/2006 26315 Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin Tarihi Sayısı 14/8/2014 29088

2017-2019 Dönemi Bütçe Çağrısı ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi

TEBLİĞ

—  2017-2019 Dönemi Bütçe Çağrısı ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi

 2017-2019 DÖNEMİ BÜTÇE ÇAĞRISI

Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı hazırlık çalışmalarını yönlendirmek üzere Orta Vadeli Program (2017-2019) Bakanlar Kurulu tarafından, Orta Vadeli Program esas alınarak hazırlanan Orta Vadeli Mali Plan (2017-2019) ise Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilmiştir.

2017-2019 döneminde ekonomi politikasının temel amacı, makroekonomik istikrarın korunduğu, cari açığın ve enflasyonun aşamalı olarak düşürüldüğü, istihdamın artırıldığı bir ortamda yapısal reformlar ve yatırım ortamının iyileştirilmesi yoluyla büyümeyi desteklemek ve daha kapsayıcı hale getirmek olarak belirlenmiştir. Aynı dönemde maliye politikasının temel önceliklerini ise ekonomik istikrarın korunması, büyüme potansiyelinin yukarı çekilmesi, cari açığın kontrol altında tutulması, yurt içi tasarrufların ve yatırımların teşvikine katkı verilmesi, kamu kesimi borçlanma gereği ile faiz dışı harcamaların tedrici olarak azaltılması ve kamu gelirlerinin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan elde edilmesi oluşturmaktadır.

Kamu kaynaklarının kullanımında, Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Planda belirlenen politika ve öncelikler doğrultusunda hareket edilecek, kamu idarelerinin kendilerine tahsis edilen ödenekleri aşmadan etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde, kullanması teşvik edilecektir. Mevcut harcama programları gözden geçirilerek önceliğini yitirmiş faaliyet ve projeler sonlandırılacaktır.

Kamu idarelerinin faaliyetlerinin, iç kontrol ve iç denetim standartlarına uyum düzeyinin artırılması sağlanacak, kamu idarelerinin mali yönetim ve kontrol alanındaki hizmetlerinin etkinliğini artırmaya yönelik olarak insan kaynakları alt yapısını güçlendirmek amacıyla faaliyetler yürütülecektir. Kamu kurum ve kuruluşlarının stratejik planlarının Kalkınma Planında yer alan politikalarla uyumu gözetilecek ve kurum bütçelerinin; harcama politika ve öncelikleriyle bağlantısını artırmak, bütçeleme süreçlerinde kullanılan kamu kaynağıyla elde edilen çıktı ve sonuçların daha etkin bir şekilde ilişkilendirilmesi ve çok yıllı bütçeleme anlayışının kamu idareleri tarafından daha fazla benimsenmesini sağlamak amacıyla kamu hizmetlerini program yaklaşımıyla ele alan bütçe yapısına kademeli olarak geçilecektir.

Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan, Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde yer alan makro politikalar, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükler, ödenek teklif tavanları, genel ilkeler ve standartlar ile çok yıllı bütçeleme anlayışını esas alarak 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ilişkin bütçe tekliflerini sunacaklardır.

2017-2019 yılları bütçe hazırlık çalışmalarına katılan kamu idareleri ile personeline, yoğun emek ve mesai isteyen bu süreçte üzerlerine düşen görevi en iyi şekilde yerine getirecekleri inancıyla başarılar diler, bilgi ve gereğini önemle arz ve rica ederim.


                                                                                                   Naci AĞBAL
                                                                                                   Maliye Bakanı
Ek: 2017-2019 Dönemi Bütçe Hazırlama Rehberi

2017-2019 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları ile İlgili Kalkınma Bakanlığı Genelgesi

GENELGE

—  2017-2019 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları ile İlgili Kalkınma Bakanlığı Genelgesi
 Hükümetimizin temel hedefi, vatandaşlarımızın refah ve mutluluğunu daha üst seviyelere çıkarmaktır. Bu doğrultuda büyümeyi hızlandırarak istihdamı artırmak, enflasyonu düşürerek fiyat istikrarını korumak,  yurtiçi tasarrufları artırmak,  cari işlemler açığını azaltmak, kamu mali dengelerini daha da güçlendirmek ve böylece makroekonomik ve finansal istikrarı korumak temel önceliklerimizdir.

Bu hedef ve öncelikler çerçevesinde, kamu hizmetlerinin hız ve kalitesinin artırılması için kamu yatırımlarına ayrılan  kaynakların önümüzdeki dönem için hedeflenen büyümeye ve istihdam artışına  azami oranda katkı sağlayacak şekilde  tahsisi ve verimli kullanımı temel ilkemiz olacaktır.

Kamu yatırım harcamalarında kalkınma potansiyelini destekleyici mahiyetteki iktisadi ve sosyal altyapı yatırımlarına öncelik verilmeye devam edilecektir.  Kamu kesimi yatırımları bütüncül bir yaklaşımla özel kesim yatırımlarını tamamlayacak şekilde tasarımlanacak ve hayata geçirilecektir.

Kamu yatırımlarına ayrılan kaynaklar bir taraftan öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki alt yapı alanlarına yönlendirilirken, yatırımların maliyet etkin, verimli ve zamanında gerçekleştirilmesine, mevcut sermaye stokunun daha etkin kullanılmasına ve yatırım harcamalarının en kısa zamanda ekonomik ve sosyal faydaya dönüştürülmesine azami özen gösterilecektir.

Kamu yatırımlarının gerçekleştirilmesinde  özel sektörün  katılımını sağlayan kamu-özel işbirliği uygulamaları edinilen tecrübeler de dikkate alınarak yaygınlaştırılacaktır.

2017 Yılı Yatırım Programı hazırlıklarında, Onuncu Kalkınma Planı’nda yer alan temel politikalar, Öncelikli Dönüşüm Programları, Hükümet Programındaki politika ve projeler,  2017-2019 dönemi Orta Vadeli Program ve Mali Plan'da yer alan amaç, politikalar, öncelikler ve mali çerçeve esas alınacaktır. Ayrıca, Orta Vadeli Program ve Mali Plan'la uyumlu olmak kaydıyla, kamu idarelerinin stratejik planları da hazırlıklarda dikkate alınacaktır.

Yatırım Programı hazırlıklarında sektörel bazda eğitim, sağlık, bilim teknoloji, ulaştırma, sulama,  içme suyu ve  kanalizasyon yatırımlarına;  bölgesel bazda ise Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi, Doğu Karadeniz Projesi ile son dönemde yine Hükümetimiz tarafından başlatılan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Cazibe Merkezleri Programı ve Yatırım ve Destek Hamlesi kapsamındaki yatırımlara öncelik verilecektir.

Proje bazında ödenek teklif ve tahsislerinde; devam eden öncelikli projelerden en kısa sürede tamamlanabilecek olanlara, yeni proje tekliflerinde ise azami oranda seçici olunarak, nitelikli yapılabilirlik etütlerine dayandırılmak kaydıyla ekonomik büyümeye  ve sosyal gelişmeye katkısı en fazla ve acil hizmet ihtiyacını karşılayabilecek yatırımlara öncelik verilecektir. Mevcut kamu sabit sermaye stokundan azami kapasitede yararlanılması için gerekli bakım ve onarımlara önem verilecek, vatandaşlarımızın  acil ihtiyaçlarına ve ekonomide katma değer artışına doğrudan hizmet etmeyen projeler teklif edilmeyecektir.

Bütün kuruluşların 2017 Yılı Yatırım Programı hazırlıkları ile ilgili olarak bundan sonraki süreçte, yukarıda belirtilen hususlar ile "2017-2019 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi"nde belirtilen öncelikleri, esasları ve yatırım tavanlarını dikkate almalarını, tavan içinde kalmak kaydıyla, 11 Temmuz 2016 tarihli ve 2785 sayılı yazımıza istinaden gönderdikleri yatırım tekliflerinde varsa proje bazındaki değişiklik önerilerini ivedilikle Bakanlığımıza göndermelerini önemle arz /rica ederim.
                        
Lütfi  ELVAN
Bakan               
EK : 2017-­2019 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi

Orta Vadeli Program (2017-2019)’ın Kabul Edilmesi Hakkında Karar

BAKANLAR KURULU KARARI

2016/9300     Orta Vadeli Program (2017-2019)’ın Kabul Edilmesi Hakkında Karar

ORTA VADELİ PROGRAM (2017-2019)
GİRİŞ
1.2017 yılı merkezi yönetim bütçe sürecini başlatan ve 2017-2019 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) Türkiye ekonomisinin istikrarlı ve daha rekabetçi bir zeminde büyümesi ve toplum refahının yükseltilmesi için gerekli atılımları gerçekleştirmek üzere hazırlanmıştır.
2.OVP’nin temel amaçları, makroekonomik istikrarı ve mali disiplini koruyarak enflasyonu aşağı çekmek ve istihdamı artırmak, cari açığı artırmadan istikrarlı, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir büyüme patikası oluşturmaktır. Program özellikle yatırımı ve üretimi destekleyici bir anlayışla hazırlanmıştır.
3.Program döneminde, yurt içi tasarrufları artırmak, özel yatırımlar ve ihracat kaynaklı büyümeyi sağlamak, sanayide yapısal dönüşümü hızlandırmak, teknoloji ve verimlilik düzeyini artırarak uluslararası piyasalarda daha rekabetçi hale gelmek temel önceliklerimizdir.
4.Söz konusu temel amaçlar çerçevesinde OVP döneminde Onuncu Kalkınma Planında yer alan Öncelikli Dönüşüm Programlarının ve Hükümet Programında yer verilen yapısal reformların hayata geçirilmesine devam edilecektir.
I. DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE GELİŞMELER
A. DÜNYA EKONOMİSİ
5.Küresel büyüme halen zayıf ve kırılgan görünümünü sürdürmektedir. Küresel ekonomide düşük büyüme ortamı belirginleşmekte ve dünya büyüme oranları uzun dönem ortalamasının altında seyretmektedir. Ekonomik aktivite, gelişmiş ekonomilerde bir miktar yavaşlarken, gelişmekte olan ekonomilerde ise sınırlı bir toparlanma öngörülmektedir.
6.Küresel ticaret ve yatırımlarda belirginleşen yavaşlama eğilimi, uzun süredir devam eden zayıf küresel talep, azalan verimlilik artış hızı, düşük ücret seviyeleri, düşük ve istikrarsız emtia fiyatları, artan özel sektör borçluluğu, jeopolitik riskler ve siyasi belirsizlikler ile bankacılık sistemindeki sorunlar küresel ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir. Birleşik Krallığın Avrupa Birliğinden referandumla ayrılma kararı (Brexit), bankacılık ve finansal piyasalardaki devam eden kırılganlıklar ve artan gelir eşitsizliği gibi etkenler küresel ekonomiye ilişkin kaygıları daha da artırmaktadır. Söz konusu gelişmeler neticesinde Uluslararası Para Fonu (IMF), dünya ekonomisinin 2016 yılında yüzde 3,1 oranında, 2017 yılında ise bir miktar toparlanarak yüzde 3,4 oranında büyüyeceğini tahmin etmektedir 1.
1 Dünya ekonomisine ilişkin veriler IMF tarafından 2016 yılı Ekim ayında açıklanan tahminlerdir.

7.Gelişmiş ekonomilerde büyüme, potansiyelinin altında seyretmektedir.
Ekonomiyi canlandırmakta yetersiz kalan parasal genişleme politikalarının yanı sıra ABD’de ekonomik aktivitenin yılın ilk yarısında beklenenin altında gerçekleşmesi ve Brexit kararının getirdiği aşağı yönlü riskler gelişmiş ekonomilerin 2016 yılı büyüme beklentilerini aşağıya çekmiştir. Gelişmiş ekonomilerin 2016 yılında yüzde 1,6 ve 2017 yılında yüzde 1,8 oranında büyümesi beklenmektedir.
8.ABD ekonomisi 2016 yılının ilk yarısında yaklaşık yüzde 1,0 ile beklentilerin altında büyümüştür. Söz konusu düşük büyüme performansında iç ve dış faktörler etkiliolmuştur. Sermaye harcamalarında ve stoklarda yaşanan düşüş, güçlü dolar ve zayıflayan dış talep nedeniyle azalan dış ticarete ek olarak 2016 yılı Kasım ayında
yapılacak ABD seçimlerinin getirdiği belirsizlik ortamı büyümeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Bu gelişmeler çerçevesinde, 2016 yılı ABD büyüme tahmini yüzde 2,2’den yüzde 1,6’ya indirilmiştir. Diğer taraftan, ABD ekonomisi diğer gelişmiş ekonomilerden olumlu yönde ayrışmaya devam etmektedir. İstihdamın artması ve petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak reel harcanabilir gelirin yükselmesi büyümenin itici gücü olan özel tüketim harcamalarını desteklemeye devam etmektedir. Bu gelişmeler çerçevesinde, ABD ekonomisinin 2017 yılında yüzde 2,2 oranında büyümesi beklenmektedir.
9.ABD Merkez Bankası (Fed)’in politika normalizasyon süreci beklenenden daha yavaş ilerlemektedir. 16 Aralık 2015 tarihinde faiz oranını 25 baz puan artıran Fed, 2016 yılında yapılan altı toplantısında da politika faiz oranında değişikliğe gitmemiştir.
Son güncel ekonomik veriler, yapılacak başkanlık seçimlerinin yarattığı siyasi belirsizlik ve küresel konjonktürdeki değişkenlik nedeniyle Fed’in 2016 yılı Aralık ayından önce yeni bir faiz artırımına gitmeyeceği beklenmektedir.
10. Avro Bölgesinde geçtiğimiz iki yıl içerisinde uygulanan varlık alım programının ve uzun süredir devam eden genişleyici para politikasının etkisiyle büyüme desteklenmiştir. Bununla birlikte, küresel finansal kriz kaynaklı sorunlar hala aşılamamıştır. Bölge ülkelerinde işsizlik yüksek ve enflasyon yüzde 2 olan hedefin altında seyretmekte, kredi talebi ve yatırımlar düşük düzeyini sürdürmektedir. Diğer taraftan Brexit kararı, kemer sıkma politikaları ve mülteci sorunu Birlik içinde politik
gerilimi artırmakta ve Avrupa Birliğinin geleceğine güveni azaltmaktadır.
11. Avrupa Merkez Bankası deflasyonist risklerin ve iktisadi yavaşlamanın belirginleşmesi nedeniyle 2016 yılının Mart ayında uzun süredir uygulamakta olduğu negatif faiz oranını daha da aşağı çekmiş ve aylık varlık alım büyüklüğünü artırmıştır.
Avro Bölgesinin 2016 yılında yüzde 1,7; 2017 yılında ise yüzde 1,5 oranında büyüyeceği öngörülmektedir.
12. Yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerde büyüme dinamikleri zayıf seyretmekte ve ülke ekonomileri farklılaşan bir görünüm sergilemektedir. Azalan küresel ticaret, Çin ekonomisinin yavaşlaması ve emtia fiyatlarındaki dalgalanma gibi etkenler bu ekonomilerde potansiyelin altında gerçekleşen büyüme hızlarına neden olmaktadır.
13. Yüksek oranlı sermaye çıkışları ve artan dış finansman maliyeti nedeniyle sıkılaşan finansal koşullar, düşük emtia fiyatları, sınırlı kamu mali alanı, cari işlemlerdeki dengesizlikler ve para politikasındaki sıkılaştırma baskısı gelişmekte olan ekonomilerde büyüme görünümünü olumsuz etkilemektedir.
14. Yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerin 2016 yılında yüzde 4,2 ve 2017 yılında yüzde 4,6 oranında büyüyeceği beklenmektedir. Çin’in 2016 ve 2017 yıllarında sırasıyla yüzde 6,6 ve yüzde 6,2 oranında büyüyeceği öngörülmektedir. Çin ve Hindistan hariç tutulduğunda ise 2016 yılında yükselen ve gelişmekte olan ekonomilerin yüzde 2,1 oranında büyüyeceği tahmin edilmektedir.
15. Küresel kriz sonrasında ivme kaybeden dünya ticaret hacmi büyümesi, 2015 ve 2016 yıllarında keskin bir şekilde yavaşlamıştır. Kırılgan küresel ekonomi ve düşük küresel ticaret birbirini olumsuz etkilemeye devam etmektedir. 2016 ve 2017 yıllarında dünya ticaret hacmi artışının sırasıyla yüzde 2,3 ve yüzde 3,8 olması beklenmektedir.
16. Fed’in para politikasındaki normalleşme süreci, ABD başkanlık seçimleri, Brexit kararının AB ve diğer ülkelere olası etkileri, Çin ekonomisinin yavaşlaması ve yeniden dengelenme süreci, bölgesel jeopolitik gelişmeler ve riskler önümüzdeki dönemde küresel büyüme görünümünü etkileyecek unsurlar olarak öne çıkmaktadır.


B. TÜRKİYE EKONOMİSİ
17. 2015 yılında Türkiye ekonomisi OVP hedefiyle uyumlu bir şekilde yüzde 4,0 oranında büyümüştür. 2015 yılında Çin ve Hindistan hariç yükselen ekonomilerin ve gelişmekte olan ülkelerin ortalama büyüme hızı ise yüzde 1,8’dir.
18. Jeopolitik gerginliklere ve küresel ekonomideki zayıflıklara rağmen 2016 yılının ilk yarısında GSYH yüzde 3,9 oranında artış kaydetmiştir. Tarımsal üretimin büyümesi olumsuz hava koşulları ve bir önceki yıldaki yüksek baz etkisi nedeniyle sınırlı kalmıştır. Sanayi sektörü ikinci çeyrekteki yavaşlamaya rağmen büyümeyi desteklemiştir. Hizmetler sektöründe ise ticaret ve inşaat alt kalemlerinde nispeten yüksek katma değer artışları kaydedilmiştir.
19. Yılın ilk yarısında yurtiçi talep kaynaklı bir büyüme gerçekleşmiştir. Bu dönemde,özel tüketim harcamaları güçlü seyrederken, özel kesim sabit sermaye yatırımları gerilemiştir. Ticaret ortaklarındaki zayıf büyüme ve özellikle turizm sektöründe yaşanan olumsuz gelişmelere bağlı olarak 2016 yılının ilk yarısında net ihracatın büyümeye katkısı negatif 1,8 puan seviyesinde gerçekleşmiştir.
20. Temmuz ayında sanayi üretimindeki gerileme, tarımda özellikle hububat kaynaklı üretim azalması ve turizm sektöründe yaşanan olumsuzluklar yanında 15 Temmuz menfur darbe girişimi büyüme üzerinde olumsuz etki yaratmıştır. Zamanında alınan tedbirlerle ekonomi hızla normalleşme sürecine girmiş olmakla birlikte, söz konusu
gelişmelerin tüketici ve yatırımcı beklentilerine geçici de olsa negatif etkileri nedeniyle 2016 yılı üçüncü çeyreğinde büyümenin nispeten zayıf gerçekleşmesi beklenmektedir.
21. 2016 yılının son çeyreğinde sanayi üretiminin ivme kazanması ve hizmetler sektöründe büyümeyi destekleyici görünümün devam etmesi beklenmektedir. Yılın üçüncü çeyreğinde yavaşlaması beklenen yurt içi talebin alınan tedbirlerle son çeyrekte tekrar canlanması ve büyümeyi desteklemesi öngörülmektedir. Bu gelişmeler ve beklentiler altında 2016 yılında GSYH artış hızının yüzde 3,2 seviyesinde kalacağı tahmin edilmektedir.
22. 2015 yılında yüzde 4,0 oranında gerçekleşen büyüme hızına üretim faktörlerinin katkıları incelendiğinde, toplam faktör verimliliğinin büyümeye sınırlı düzeyde pozitif katkı sağladığı, istihdamın büyümeye katkısının ise azaldığı görülmektedir. 2016 yılında ise, toplam faktör verimliliğinin büyümeye düşük düzeyde bir negatif katkı yapması beklenmektedir. Program döneminde, izlenecek politikalarla tekrar ivme
kazanması beklenen büyümeye, toplam faktör verimliliğinin katkısının artırılması ve daha dengeli ve yüksek bir büyüme yapısına ulaşılması hedeflenmektedir.
23. 2015 yılında yüzde 10,3 olarak gerçekleşen işsizlik oranı, 2016 yılının ilk çeyreğinde mevsimsel düzeltilmiş verilere göre yüzde 10,1 seviyelerine kadar gerilemiştir. Büyümedeki kısmi yavaşlama, tarım istihdamındaki daralma ve işgücüne katılım oranındaki artışın etkisiyle artış eğilimine giren işsizlik oranı, yılın ikinci çeyreğinde mevsimsel düzeltilmiş verilere göre yüzde 10,3 seviyesine ulaşmıştır. 2016 yılında işsizlik oranının yüzde 10,5 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
24. Jeopolitik olumsuzlukların devam etmesi ve ticaret ortaklarımızda büyümenin beklentilerin altında kalması sonucunda 2015 yılında ihracat, bir önceki yıla göre yüzde 8,7 oranında düşüş kaydetmiş ve 143,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracat performansında gözlenen zayıflamada; yakın coğrafyadaki siyasi gelişmeler, euro/dolar paritesindeki aşağı yönlü hareket ve gerileyen ticaret fiyatları ile petrol
fiyatlarındaki düşüşün ticaret ortaklarımızda yarattığı gelir etkisi de önemli rol oynamıştır.

25. Enerji fiyatları başta olmak üzere küresel emtia fiyatlarının azalması, ekonomik hareketliliğin ılımlı seyri ve yurt içi üretimi teşvik edici politikaların uygulanması ile 2015 yılında ithalat yüzde 14,4 oranında gerileme kaydetmiş ve 207,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Altın ticaretinde yaklaşık 4 milyar dolar fazla verilmiştir.
26. Bu gelişmelere bağlı olarak dış ticaret açığının milli gelire oranı 1,8 puan seviyesinde iyileşme kaydederken, seyahat gelirlerinin beklentilerin altında kalmasına rağmen petrol fiyatlarındaki gerileme sonucunda 2015 yılında cari açığın GSYH’ya oranı bir önceki yıla göre 0,9 puan azalarak yüzde 4,5 seviyesine gerilemiştir.
27. 2016 yılının Ocak-Ağustos döneminde ihracat, olumsuz jeopolitik koşulların ve küresel ekonomideki zayıf büyümenin devam etmesi nedeniyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,4 oranında azalarak 93,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Hizmetler ticaretinde özellikle turizm sektöründe yaşanan yavaşlama, uluslararası ticareti olumsuz etkileyen güvenlik sorunları ve emtia fiyatlarında görülen aşağı yönlü eğilimin devam etmesi, ihracat artışını sınırlandıran faktörler arasındadır.
Euro Bölgesinde Brexit başta olmak üzere yaşanan gelişmeler de ticaret ortaklarımızın ekonomik hareketliliğini zayıflatarak ticaret kanallarının genişlemesini etkilemiştir.
28. 2016 yılının Ocak-Ağustos döneminde ithalat, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,2 seviyesinde azalarak 130,8 milyar dolar olmuştur. 2016 yılının ilk üç çeyreğinde ise özellikle turizm gelirlerindeki azalmaya rağmen cari açıkta azalma eğilimi devam etmiştir.
29. Jeopolitik gerginliklerin devam etmesi, yurt dışı piyasalarda yaşanan durgunluk,Rusya krizi ve ihracat fiyatlarındaki azalma nedenleriyle ihracatın 2016 yılında 143,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
30. Büyümenin yavaşlaması, dış piyasalardaki durağan yapı, ithal fiyatlarının zayıf görünümü, ticareti engelleyen faktörlerin artması ve tüketimin iç piyasaya yönelmesi sonucunda 2016 yılında ithalatın 198 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. Uluslararası petrol fiyatlarındaki azalmanın 2016 yılı enerji ithalatını 27,5 milyar dolara indirmesi beklenmektedir.
31. Seyahat gelirleri 2016 yılı gerçekleşme tahmininin OVP’de öngörülenden 8,4 milyar dolar daha az olmasına rağmen, dış ticaret hadlerindeki iyileşme nedeniyle cari işlemler açığındaki bozulmanın 2,7 milyar dolar ile sınırlı kalması beklenmektedir.
Diğer taraftan, milli gelirin cari açıktaki bozulmadan daha fazla artmasına bağlı olarak 2016 yılında cari açığın milli gelire oranının bir önceki yıla göre 0,2 puan iyileşerek 4,3 seviyesinde gerçekleşmesi tahmin edilmektedir.
32. 2015 yılında TÜFE artış oranı yüzde 8,8 olarak kaydedilmiştir. 2016 yılı OcakEylül döneminde ise TÜFE birikimli artış oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 1,5 puan azalarak yüzde 4,7 olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmede, yıl genelinde olumlu seyreden gıda fiyatları ve Türk Lirasındaki değer kaybının enflasyon üzerindeki etkilerinin azalması sonucu çekirdek enflasyondaki azalma etkili olmuştur.
Öte yandan, tütün ürünleri fiyatlarındaki belirgin artış ise TÜFE birikimli artış oranındaki yavaşlamayı sınırlamıştır. TÜFE’de 2016 yılı Eylül ayı itibarıyla yıllık artış hızı yüzde 7,28’e gerilemiştir. Yılın geri kalanında TÜFE yıllık artış oranının yatay bir seyir izlemesi ve yıl sonunda yüzde 7,5 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir.
33. 2016 yılının genelinde, küresel finansal koşullar görece iyileşmiş, yurt içi kredi artış hızı yavaşlamış ve artan dış ticaret hadleri dış dengeyi iyileştirici şekilde gerçekleşmiştir. Bu gelişmeler sonucunda TCMB 2015 yılında ilan ettiği şekilde, geleneksel olmayan para politikası çerçevesini terk ederek ve faiz koridorunu politika faizi etrafında daha simetrik hale getirecek şekilde daraltarak, 2016 yılı Mart ayından itibaren faiz koridorunun üst bandında toplamda 250 baz puan indirime gitmiştir. Bunun yanı sıra Banka, finansal istikrarı destekleyici, döviz ve Türk Lirası likiditesini düzenleyici adımlar atmıştır. Bu doğrultuda, zorunlu karşılık oranları düşürülmüş, teminat koşulları sadeleştirilmiş ve ihracat reeskont kredilerinin döviz rezervlerine katkısını artıracak adımlar atılmıştır.
34. 2015 yılında genel devlet toplam gelir ve harcamaları 2014 yılına göre GSYH’ya oran olarak sırasıyla 1,4 puan ve 0,9 puan artmıştır. Bir önceki yıla göre kaydedilen önemli gelir artışının yaklaşık yarısı dolaylı vergiler diğer yarısı da sosyal güvenlik primi tahsilatları kaynaklı olmuştur. Faiz harcamalarındaki 0,1 puanlık azalışa rağmen gerçekleşen harcama artışında genel devlet cari giderleri, yatırımları ve transferler toplamının katkısı eşit ölçüde görülmektedir.
35. Bu çerçevede, 2015 yılında GSYH’ya oran olarak genel devlet açığı yüzde 0,1;genel devlet faiz dışı fazlası ise yüzde 2,7 olarak gerçekleşmiştir.
36. 2016 yılında özelleştirme gelirleri dâhil genel devlet gelirlerinin bir önceki yıla göre 0,9 puan artarak GSYH’ya oranla yüzde 41,9 olması beklenmektedir. Genel devlet faiz dışı harcamalarının ise özellikle cari harcamaların etkisiyle 2015 yılı seviyesinin 3 puan üzerine çıkarak GSYH’ya oranla yüzde 41,2 seviyesinde olması öngörülmektedir.
37. Bu gelişmelere paralel olarak, genel devletin 2016 yılında GSYH’ya oranla yüzde 1,9 açık vermesi, genel devlet faiz dışı fazlasının ise yüzde 0,6 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
38. 2015 yılında yüzde 2,1 olan faiz harcamaları ve özelleştirme gelirleri hariç genel devlet fazlasının GSYH’ya oranının 2016 yılında yüzde 0,1’e düşmesi, 2016 yılı program tanımlı genel devlet faiz dışı dengesinin ise yüzde 1,4 açık vermesi öngörülmektedir.
39. 2015 yılında sıfırlanan kamu kesimi borçlanma gereğinin 2016 yılında GSYH’ya oranla yüzde 1,7’ye yükselmesi; program tanımlı kamu kesimi dengesinin ise aynı dönemde yüzde 0,7 fazladan yüzde 1,2 açığa dönmesi beklenmektedir.
40. 2015 yılında GSYH’nın yüzde 32,9’u olarak gerçekleşen AB tanımlı genel yönetim borç stokunun, 2016 yılında yüzde 32,8 olması öngörülmektedir.
II. TEMEL AMAÇ
41. OVP’nin temel amaçları; istikrarlı ve kapsayıcı niteliğiyle büyümeyi artırmak,enflasyonu düşürmek, cari açıktaki azalma eğilimini korumak, ekonominin rekabet gücünü, istihdam ve verimlilik seviyesini artırmak, mali disiplinin kalitesini artırmak ve kamu maliyesini güçlendirmektir.
42. Program döneminde büyüme stratejisi; beşeri sermayenin geliştirilmesi, işgücü piyasasının etkinleştirilmesi, teknoloji ve yenilik geliştirme kapasitesinin artırılması,
fiziki altyapının güçlendirilmesi, kurumsal kalitenin iyileştirilmesi şeklinde beş temel eksen üzerine oturmaktadır.
43. Yurt içi tasarrufları artırmak, özel yatırımlar ve ihracat kaynaklı büyümeyi sağlamak, sanayide yapısal dönüşümü hızlandırmak, teknoloji ve verimlilik düzeyini artırarak uluslararası piyasalarda daha rekabetçi hale gelmek Programın temel öncelikleridir.
44. Bu çerçevede; yüksek katma değerli mal ve hizmet ihracatı artırılması, yurt içi üretim ve ihracatın ithalata olan bağımlılığının azaltılması, iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, kamu gelirlerinin kalitesinin artırılması ve kamu harcamalarının rasyonelleştirilmesi, işgücü becerisi ve üretkenliğinin artırılması, istihdam piyasasının daha esnek hale getirilmesi, hukuki düzenlemelerde öngörülebilirliğin artırılması, kayıt dışılıkla mücadele edilmesi, iyi yönetişim, yerel yönetimler ve bölgesel gelişme alanlarında başlatılan yapısal dönüşüm ve reformların tamamlanması önem arz etmektedir.
III. MAKROEKONOMİK HEDEFLER VE POLİTİKALAR
A. PROGRAM DÖNEMİ HEDEF VE GÖSTERGELERİ
45. Programın makroekonomik çerçevesi oluşturulurken dönem içerisinde; küresel belirsizliğin azalacağı, küresel büyümenin tedricen artacağı, ticaret ortaklarımızın ılımlı büyüyeceği, finansal piyasalardaki dalgalanmaların ve jeopolitik risklerin azalacağı, Fed’in faiz artırımlarının sınırlı olacağı, büyümenin finansmanına yurt içi tasarruflarla birlikte yabancı sermaye girişinin katkı sağlayacağı, enerji ve altın hariç dış ticaret hadlerinde göreli bir iyileşme olacağı varsayılmıştır.
1. Büyüme
46. OVP’de 2017 yılı GSYH büyümesi yüzde 4,4 olarak öngörülmüştür. 2018 ve 2019 yıllarında ise üretken alanlara yönelik yatırımlarla desteklenen, daha çok yurt içi tasarruflarla finanse edilen, verimlilik artışına dayalı bir büyüme stratejisiyle GSYH artış hızı yıllık yüzde 5 olarak hedeflenmiştir. Öngörülen verimlilik artışının özel kesim yatırımlarından ve yapısal reformlardan kaynaklanması beklenmektedir. Bu dönemde büyüme hızı yükselirken enflasyon ve cari açığın düşeceği öngörülmüştür.
47. Özellikle sanayi sektöründe üretimde verimliliği artırmaya yönelik politikalar yoluyla toplam faktör verimliliğinin büyümeye katkısı artırılacak ve özel kesim yatırımları ve ihracata dayalı bir büyüme yapısı desteklenecektir.
2. Kamu Maliyesi
48. Kamu kesimi genel dengesinin 2017 yılında GSYH’ya oran olarak yüzde 1,5 açık vermesi ve açığın Program dönemi sonunda yüzde 0,9 seviyesine gerilemesi hedeflenmektedir.
49. 2017 yılı sonunda GSYH’ya oran olarak yüzde 1,7 olması öngörülen genel devlet açığının 2019 yılında yüzde 1’e gerilemesi hedeflenmektedir.
50. 2016 yılında yüzde 1,6 olacağı tahmin edilen merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ya oranının 2017 yılında yüzde 1,9’a yükselmesi öngörülmektedir. Bunun temel nedeni; büyümeyi destekleyecek şekilde üretimi, yatırımı, ihracatı, istihdamı artırmaya ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmaya yönelik olarak kamu harcamalarına yapılan tahsislerdir.
51. 2017 yılında GSYH’ya oran olarak yüzde 0,6 olması öngörülen program tanımlı kamu kesimi açığının dönem sonunda yüzde 0,9 fazlaya döneceği öngörülmektedir.
52. Genel devlet toplam harcama ve gelirlerinin GSYH’ya oranlarının, 2017 yılındaki sırasıyla yüzde 43 ve yüzde 41,4 olan seviyelerinden Program dönemi sonunda kademeli bir azalışla yüzde 40,6 ve yüzde 39,7 seviyelerine gerilemesi beklenmektedir.
53. 2017 yılında, GSYH’ya oran olarak 0,4 puan artışla yüzde 30,8’e yükselmesi beklenen toplam vergi yükünün tedrici bir azalışla Program dönemi sonunda yüzde 30,2’ye gerilemesi öngörülmektedir.
54. GSYH’ya oranla, 2017 yılında yüzde 31,9 olarak gerçekleşmesi beklenen AB tanımlı genel yönetim borç stokunun Program dönemi sonunda yüzde 29,9’a düşürülmesi hedeflenmektedir.

3. Ödemeler Dengesi
55. 2017 yılında 153,3 milyar dolar olması hedeflenen ihracatın dönem sonunda 193,1 milyar dolara, 214 milyar dolar olması hedeflenen ithalatın ise dönem sonunda 261,8 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir.
56. Program döneminde yıllık ortalamada reel olarak ihracatın yüzde 6,7, ithalatın ise yüzde 4,5 oranında artacağı tahmin edilmektedir.
57. Program döneminde; teşvik tedbirlerinin de etkisiyle teknoloji yoğun üretimin ivmelenmesi, başta enerji olmak üzere ithal girdilere olan bağımlılığın azaltılması ve hizmetler ticaretinde yaşanan gelir kaybının telafi edilmesi sonucunda 2017 yılında cari açığın milli gelire oranının yüzde 4,2 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Yapısal reformlara kararlılıkla devam edilmesi, ticaret ortaklarında yaşanan ekonomik ve siyasi belirsizliklerin azalmasına bağlı olarak Program dönemi sonunda cari açığın milli gelire oranının yüzde 3,5 seviyesine inmesi hedeflenmektedir.
58. Ekonomik faaliyetlerdeki ivmelenmeye ve petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü eğilimin devamına bağlı olarak enerji ithalatının 2017 yılında 32 milyar dolar olacağı tahmin edilmiştir. Dönem sonunda ise enerji ithalatının nominal artış seyrini koruması
ve 41,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
59. 2017 yılında 23,5 milyar dolar olması beklenen seyahat gelirlerinin, uluslararası güvenlik kaygılarının azalmasına ve dış politikadaki olumlu gelişmelere bağlı olarak yıllık ortalama yüzde 14,6 oranında artışla Program dönemi sonunda 27,7 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir.
4. Enflasyon
60. Toplam talep koşullarının enflasyonu azaltıcı yönde yaptığı katkının Program döneminde devam edeceği öngörülmektedir. Gıda enflasyonunun 2017 yılında yüzde 7,0 olarak gerçekleşmesi ve sonrasında nispeten yatay seyir izlemesi beklenmektedir.
Brent tipi ham petrol yıllık ortalama fiyatının 2017 yılında 50,7 dolar/varil civarında olması ve sonrasında ise tedrici olarak yükseleceği varsayılmıştır. Bu varsayımlara göre TÜFE yıllık artış oranının 2017 yılında yüzde 6,5’e gerileyeceği, Program döneminin sonunda ise yüzde 5,0 olarak gerçekleşeceği öngörülmektedir.
5. İstihdam
61. Program döneminde işgücüne ve istihdama katılımın artırılmasına yönelik uygulanacak politikalar sonucunda tarım dışında ilave 2.609 bin kişinin istihdam edilmesi beklenmektedir. Bu dönemde toplam istihdam artışının 2.318 bin kişi olacağı öngörülmektedir.
62. 2016 yılı sonunda yüzde 51,8 olması beklenen işgücüne katılım oranının Program dönemi sonunda yüzde 53,5’e ulaşması hedeflenmektedir.
63. 2016 yılında yüzde 46,3 olması beklenen istihdam oranının dönem sonunda yüzde 48,3’e yükselmesi beklenmektedir. Böylece, dönem sonunda istihdam edilen kişi sayısı 29.534 bine ulaşacaktır.
64. İstihdamda tarım sektörünün ağırlığının 2016 yılında yüzde 19,3 olarak gerçekleşmesi beklenirken, 2019 yılında bu oranın yüzde 16,8’e gerileyeceği tahmin edilmektedir.
65. 2016 yılında yüzde 10,5 olacağı tahmin edilen işsizlik oranının, 2019 yılında yüzde 9,8 seviyesine gerileyeceği öngörülmektedir.

B. MAKROEKONOMİK POLİTİKALAR
1. Büyüme 66. Program döneminde makroekonomik istikrar ve kazanımlar güçlendirilirken, mikroekonomik ve sektörel dönüşümlere odaklanmak suretiyle büyüme potansiyeli yukarı çekilecektir.
67. Yurt içi tasarrufların artırılması ve daha üretken alanlara yönlendirilmesi ve özel sektör imalat sanayii yatırımlarının artırılması, imalat sanayiinin GSYH içindeki payının yükseltilmesi ve işgücü verimliliğinin artırılması büyümenin sürdürülebilirliği ve ekonominin küresel rekabetteki konumunun güçlendirilmesi açısından önem arz
etmektedir.
68. Sürdürülebilir bir ekonomik kalkınma için, adil bir yargı sisteminin hızlı ve tutarlı bir şekilde çalışmasına yönelik gerekli ortam oluşturulacaktır. Bu kapsamda, şeffaflık, hesap verebilirlik ve hukukun üstünlüğü ilkeleri esas alınmaya devam edilecektir.
69. Kamu kesiminde ve özel kesimde kurumsallaşmaya daha da önem verilecek;başta işgücü kalitesinin iyileştirilmesi olmak üzere kurumlarda verimliliği artıracak reformlara öncelik verilecektir.
70. İç ve dış talep arasında denge gözetilerek, büyümenin istikrarlı bir artışla hedeflenen hızda seyretmesi amacıyla para, maliye ve gelirler politikaları koordinasyon içerisinde yürütülecektir.
71. Tarımsal desteklemelerde arz dengesi, dış ticaret politikaları dikkate alınacak, ürün deseni ve su potansiyeli uyumu gözetilerek havzalar düzeyinde sertifikalı üretim yöntemlerine önem verilecektir.
72. Katma değeri yüksek ürünlerin geliştirilmesine, gen kaynaklarının korunmasına, ıslah çalışmalarına, nanoteknoloji ve biyoteknolojiye yönelik çalışmalara öncelik verilerek, güdümlü projelerle tarım-sanayi-üniversite arasındaki işbirlikleri artırılacaktır.
73. Doğal kaynak zenginliğinin ve tarımsal ürün çeşitliliğinin, teknoloji yardımıyla üretime ve rekabet avantajına dönüştürülmesine yönelik bir strateji izlenecektir.
74. Arazi toplulaştırma çalışmalarına devam edilecek ve tarla içi geliştirme hizmetleri güçlendirilecektir.
75. Tarım politikalarının yürütülmesine ilişkin bilgi altyapısı ile idari yapı geliştirilecek ve tarımsal bilgi sistemleri AB ile uyumlu hale getirilecektir.
76. Sanayide özel sektör öncülüğünde, dışa açık, rekabetçi, yenilikçi, yüksek katma değer yaratan, Ar-Ge tabanlı ve çevreye duyarlı bir üretim yapısına dönüşüm hızlandırılacaktır. Bunun için; nitelikli istihdam altyapısı oluşturulacak, girişimcilik kapasitesi güçlendirilecek, ticarileşme ve markalaşma süreçlerinin işlerliği artırılacak,
sağlık endüstrilerinin, kentleşme ve kentsel dönüşümde katma değer yaratan sektörlerin desteklenmesine önem verilecektir.
77. Yeni rafineri inşası, elektrikli otomobil imalatı, ileri teknoloji içeren hava taşıtı motorları ve parçalarıyla, ilaç ve tıbbi cihaz üretimi konularında Ar-Ge ve yatırım teşvik sistemi güçlendirilerek yurt içi üretim kapasitesi artırılacaktır.
78. Sanayi girdilerinin ülke içinden karşılanma oranının artırılmasını teminen, yüksek miktarda yatırım gerektiren ara malı ve sanayi hammaddelerinin üretimine öncelik verilecektir.
79. Uzay ve havacılık teknolojilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi, bu alanda ulusal kapasitenin artırılması için Uzay Ajansı kurulacaktır.

80. KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik yoluyla rekabet güçleri artırılacak; markalaşmaları,kurumsallaşmaları, yenilikçi iş modelleri geliştirmeleri desteklenecek ve uluslararası ihracat pazarlarına erişimleri kolaylaştırılacaktır.
81. KOBİ’lere kredi sağlanması konusundaki riskleri azaltacak finansal araçların daha etkin kullanılabilmesini sağlayacak tedbirler alınacaktır.
82. Firmaların finansmana erişiminin kolaylaştırılması kapsamında Taşınır Rehni Kanunu çıkarılacaktır.
83. Ulaştırma ve lojistik altyapısı güçlendirilecek; lojistik merkezler ekonominin ihtiyaç duyduğu etkinliğe kavuşturulacak ve rekabet gücüne katkısı artırılacaktır.
84. Başta geniş bant olmak üzere bilgi ve iletişim teknolojileri alt yapısının geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılmasıyla bilgi toplumuna dönüşüm hızlandırılacak; özellikle hizmetler sektöründe yüksek katma değerli üretim ve ihracatın artırılması sağlanacaktır.
85. Ticaret ve finans alanında hukuki süreçlerin kolaylaştırılması amacıyla arabuluculuk sistemi geliştirilecek, bilirkişilik müessesesi ve noterlik sistemi yeniden yapılandırılacak, finans ve bilişim başta olmak üzere ekonominin farklı alanlarına yönelik ihtisas mahkemeleri kurulacak, yargılama süreleri kısaltılacak, Rekabet Kurumunun vermiş olduğu kararlara yönelik uzlaşma müessesesi oluşturulacaktır.
86. Yüksek ve istikrarlı büyüme için yatırım ve iş ortamının daha da geliştirilmesine yönelik tedbirlerle özel kesimin desteklenmesine devam edilecektir.
87. Fikri mülkiyet ve patent hakları korunacak, Sınai Mülkiyet Kanunu çıkarılacaktır.
88. Esnaf ve sanatkârın işyeri açmasına yönelik bürokratik işlemler azaltılacaktır.
89. Özel yatırımların teşvikine yönelik uygulamalarda maliyet-etkinlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, öngörülebilirlik, esneklik, atıl kapasite oluşturulmaması ile verimlilik ilkeleri gözetilecektir.
90. Yatırım Destek Ofislerinin kurumsal ve beşeri kapasiteleri güçlendirilerek özel kesim yatırımlarına katkısı artırılacaktır.
91. Uygun nitelikte yatırım yeri tahsisi yapabilmek için hazine arazileri başta olmak üzere yatırıma elverişli arazilerin envanteri çıkarılacak ve tahsis süreçleri etkinleştirilecektir.
92. Kamu yatırımlarının özel kesim yatırımlarını tamamlayıcı şekilde, öncelikli ve büyük ölçekli altyapı alanlarına yoğunlaştırılmasına devam edilecektir.
93. Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) yöntemiyle başlatılan büyük projeler tamamlanacak; yeni projelerin aynı kapsamda gerçekleştirilmesine devam edilecektir.
94. Özel sektörün yatırım amaçlı kullanabileceği uzun vadeli fonlara erişimi kolaylaştırmak, bu fonların miktarını artırmak ve maliyetlerini düşürmek yönünde mekanizmalar geliştirilecektir.
95. Sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait olan varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için kurulan Türkiye Varlık Fonu etkin bir şekilde kullanılacaktır.
96. Girişim sermayesi ve bireysel katılım sermayesi gibi yenilikçi finansman imkânları ve teknolojik girişimcilik destek modelleri geliştirilecektir.

97. Enerji alanında arz güvenliğinin sağlanması için bir taraftan yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları harekete geçirilecek, diğer taraftan nükleer teknoloji yatırımlarına devam edilecektir.
98. Türkiye’nin uluslararası enerji ticaretinde stratejik konumunu güçlendirecek projelere ağırlık verilecektir.
99. Rüzgâr, güneş, hidroelektrik gibi alternatif enerji kaynakları üreten tesislerde kullanılan makine ve teçhizatın yurt içinde üretilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
100. Komşu ülkelerle elektrik ticaretini kolaylaştırmak amacıyla elektrik iletim şebekesinin altyapısı güçlendirilecektir.
101. Kömür ve jeotermal gibi yerli kaynakların potansiyelinin tespitine yönelik arama faaliyetlerine hız verilecektir.
102. Madenlerin ekonomiye kazandırılması için yeni bir işletmecilik modeli geliştirilecektir.
103. Kamu alımları, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine katkı sağlayacak; yeniliği, yerlileştirmeyi, teknoloji transferini ve yenilikçi girişimciliği teşvik edecek şekilde kullanılacaktır.
104. Başta ilaç ve tıbbi cihaz sektörleri olmak üzere yüksek teknolojili ürünlerde kamu alım garantisine dayalı üretim yapılabilmesi için ürün bazlı yerli tedarik modelleri uygulanacaktır.
105. Enerji, sağlık, havacılık, uzay, otomotiv, raylı sistemler, bilişim ve savunma sektörleri gibi öncelikli sektörlerde teknolojik ürün yatırımları, prototip geliştirme süreçleri ve kümelenme çalışmaları desteklenecektir.
106. Mevcut araştırma altyapıları başta nitelikli insan gücü olmak üzere bütün boyutlarıyla güçlendirilecek, yeni altyapıların oluşturulmasında ihtiyaç duyulan öncelikli alanlara odaklanılacaktır.
107. Eğitimin kalitesinin artırılmasına ve beşeri sermayenin niteliğinin yükseltilmesine yönelik çalışmalara devam edilecektir. Bu kapsamda; öğretmen yetiştirme sürecinin kalitesi artırılacak, ikili öğretim tamamen kaldırılacak, okul öncesi eğitim kademeli olarak zorunlu hale getirilecek ve beşinci sınıfların müfredatı dil öğretimi açısından yeniden düzenlenecektir.
108. Rekabet gücünün artırılabilmesi için imalat sanayiinin tarım ve hizmet sektörleriyle ve kendi alt sektörleri arasındaki entegrasyon güçlendirilecektir.
109. Çevre dostu yaklaşımların barındırdığı yeni iş imkânları, gelir kaynakları, ürün ve teknolojilerin geliştirilmesine yönelik fırsatlar değerlendirilerek yeşil büyüme desteklenecektir.
110. Geri dönüşüm/geri kazanım ve toplama-ayırmaya konu atıkların sağlık, çevre, enerji perspektiflerinden değerlendirilerek ekonomiye kazandırılması sağlanacaktır.
2. Maliye Politikası
111. OVP döneminde maliye politikası; ülkemizin büyüme potansiyelinin artırılmasına, ekonomik istikrarın korunmasına, cari açığın sürdürülebilir seviyede tutulmasına, yurt içi tasarrufların ve yatırımların teşvikine katkı verecek şekilde uygulanacaktır.
112. Harcamaların gözden geçirilmesi başta olmak üzere, kamu tasarruf-yatırım açığını azaltacak tedbirler alınacak, kamu kesimi borçlanma gereği kontrol altında tutulacaktır.
113. Harcamalarda özellikle büyümeyi destekleyecek kamu altyapı yatırımlarına,bölgesel kalkınmaya, eğitime, Ar-Ge desteklerine ve teşviklere öncelik verilecektir.
114. Kamu gelirlerinin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan elde edilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
a. Kamu Harcama Politikası
115. Kamu harcama politikasının, orta vadeli bütçeleme yaklaşımı çerçevesinde, yürütülmesi esastır. Kamu kurum ve kuruluşları kendilerine tahsis edilen ödenekleri, yürüttükleri harcama programlarının etkinliğini ve gerekliliğini sorgulayarak belirlenen
politika ve öncelikler doğrultusunda tanzim edeceklerdir.
116. Mevcut harcama programları gözden geçirilecek, önceliğini yitirmiş faaliyet ve projeler sonlandırılacaktır.
117. Yeni harcama programlarının bütçeye dâhil edilmesi sürecinde gelecekteki mali yükler dikkate alınacaktır.
118. Personel alımı kamu mali dengeleri gözetilerek sınırlandırılacaktır.
119. Kamu hizmetlerini program yaklaşımıyla ele alan bütçe yapısına geçilecektir.
120. Bütçe hazırlık sürecinde, mal ve hizmet alımlarına yönelik ödeneklerin sıfır tabanlı bütçe ilkesiyle belirlenmesine özen gösterilecektir.
121. Kamu mali yönetimi ve denetiminde kullanılan bilgi teknolojileri altyapısının bütünleşik hale getirilmesine yönelik çalışmalar tamamlanacaktır.
122. Kamu kurum ve kuruluşlarının stratejik planlarının başta Kalkınma Planı olmak üzere üst politika belgeleriyle uyumu gözetilecek, stratejik plan ve performans programlarında yer alan amaç, hedef ve faaliyetler bütçe hazırlık ve uygulama sürecine daha etkin yansıtılacaktır.
123. Başta hizmet alımları olmak üzere kamu harcamalarına ilişkin karar alma sürecinde fayda-maliyet analizlerinden yararlanılacak, benzer ihtiyaçların ortak alım yöntemiyle tedariki yaygınlaştırılacaktır.
124. Kamu hizmet binası ve taşıt temini ile kullanımında esaslar belirlenecek, ihtiyaca uygunluk, maliyet ve etkinlik gözetilecektir.
125. Kamuda e-dönüşüm hızlandırılarak hizmet maliyetlerinin azaltılmasıyla birlikte hizmet kalitesi artırılacaktır.
126. Kamu Ar-Ge ödeneklerinin tahsisinde, özel kesim yatırımlarının yüksek dış ticaret açığı verilen sanayi kollarında üretime yönlendirilmesine öncelik verilecektir.
127. Tarımsal destekleme amacıyla tahsis edilen ödenekler; verimlilik ve katma değerin artırılması hedefi çerçevesinde gözden geçirilerek gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
128. Sosyal yardım ve hizmetlerin yerindeliği ve kalitesi artırılacak, bütüncül bir anlayış geliştirilecek ve bu alanda kamu, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyon sağlanarak mükerrerlikler önlenecektir.
129. Sağlık hizmetlerinin kalitesinden ödün verilmeksizin, gereksiz kullanımı önlemek üzere, ilaç, tıbbi cihaz ve tedavi harcamalarını daha akılcı hale getirilecektir.
130. Sağlık harcamalarının etkinliğinin artırılması çerçevesinde, sağlıklı yaşam kültürü ve sağlık okuryazarlığının geliştirilmesine yönelik uygulamalar hayata geçirilecek ve aile hekimliği güçlendirilecektir.


b. Kamu Yatırım Politikası
131. Kamu yatırımları; büyümeye, bölgelerin gelişme potansiyellerini harekete geçirmeye, istihdamı ve ülke refahını artırmaya azami katkı sağlayacak alanlara yönlendirilecektir.
132. Kamu yatırımları, özel sektörün üretken faaliyetlerini destekleyecek nitelikteki altyapıya yönlendirilecek; bu kapsamda, demiryolu, liman, lojistik merkezi gibi alanlara özel önem verilecektir.
133. Kamu yatırım harcamalarında devam eden projelerden ekonomiye kısa sürede kazandırılabilecek nitelikte olanlara öncelik verilirken, yeni projelerin başlatılmasında üretken sektörlere azami katkıyı sağlayacak projelere ağırlık verilecektir.
134. Mevcut sermaye stokundan daha etkin yararlanmak amacıyla idame-yenileme, bakım-onarım ve rehabilitasyon harcamalarına ağırlık verilecektir.
135. Kamu yatırım harcamalarında bölgesel bazda GAP, DAP, KOP ve DOKAP eylem planları kapsamındaki yatırımlara öncelik verilecektir.
136. “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Cazibe Merkezleri Programı, Yatırım ve Destek Hamlesi” hayata geçirilerek bölgede yatırım, üretim ve istihdamın artırılması sağlanacak; terörün meydana getirdiği etkiler ortadan kaldırılacaktır. Bu kapsamda; Kalkınma Bankası, bölgede yapılacak yatırımları destekleyecek şekilde yeniden
yapılandırılacaktır.
137. KÖİ modeliyle yürütülenler dâhil olmak üzere, kamu yatırımlarında sektörel olarak; eğitim, sağlık, içme suyu ve kanalizasyon, bilim-teknoloji, ulaştırma ve sulamasektörlerine öncelik verilecektir.
138. KÖİ projelerinin planlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi süreci güçlendirilecek, kamu kurum ve kuruluşlarının kapasiteleri geliştirilecektir.
c. Kamu Gelir Politikası
139. Kamu gelir politikaları bir yandan ihtiyaç duyulan gelirin sağlıklı ve sürekli kaynaklardan sağlanmasını gözetecek, diğer yandan gelir dağılımının iyileştirilmesi, kalkınmanın desteklenmesi, tasarrufların artırılması gibi ekonomik ve sosyal amaçlara katkı sağlayacaktır.
140. Vergi politikalarının tasarlanmasında ve uygulanmasında istikrar ve öngörülebilirlik esas alınacaktır.
141. Vergi politikası üretimin ve istihdamın artırılması, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, cari açıkla mücadele edilmesi, yabancı yatırımların ülkeye çekilmesi, enerjiverimliliğinin artırılması ile Ar-Ge, tasarım ve inovasyonun desteklenmesi konularında
etkin bir araç olarak kullanılacaktır.
142. Vergilemede hizmet kalitesinin iyileştirilmesi suretiyle mükellef memnuniyetinin yükseltilmesi ve vergiye gönüllü uyumun artırılmasına yönelik politikaların uygulanması sürdürülecektir.
143. Vergi mevzuatının daha basit ve etkin hale getirilmesine yönelik çalışmalara devam edilecektir.
144. İstisna, muafiyet ve indirimler nedeniyle oluşan vergi harcamaları analiz edilerek sonuçlara göre gerekli düzenlemeler yapılacak ve kamuoyu bilgilendirilmeye devam edilecektir.

145. Kayıt dışılıkla mücadele, ilgili taraflarla işbirliği içinde ve kararlılıkla devam ettirilecektir. Vergi kaybının yoğun olduğu alanlara yönelik özellikli önlemler hayata geçirilecektir.
146. Yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılmasına yönelik çalışmalara devam edilecektir.
147. Kamuya ait taşınmazların ekonomiye kazandırılmasına yönelik politikalar hayata geçirilecektir.
148. Mükelleflerin vergi yükümlülüklerini daha sağlıklı şekilde yerine getirebilmesini teminen gerekli yasal ve idari kolaylıklar sağlanacaktır.
ç. Kamu Borçlanma Politikası
149. Borçlanma politikası, makroekonomik dengelerin gözetilmesi, piyasa koşulları ile maliyet ve risk unsurlarını dikkate alarak para ve maliye politikalarıyla uyum içerisinde yürütülecektir.
150. Piyasa koşulları dikkate alınarak, borçlanmanın ağırlıklı olarak TL cinsinden sabit faizli enstrümanlarla yapılması suretiyle döviz kuru ve faiz oranı riskleri; ortalama borçlanma vadelerinin uzatılması ve güçlü nakit rezervi tutulması suretiyle de likidite riskleri azaltılmaya devam edilecektir.
151. KÖİ modeliyle gerçekleştirilenler de dâhil olmak üzere kamu yatırımları kapsamında sağlanan garanti ve taahhütlerden kaynaklanan koşullu yükümlülüklerin borç stoku ve sürdürülebilirliği üzerinde oluşturabileceği risklerin izlenmesine ve yönetilmesine devam edilecektir.
152. Aktif borç yönetimi kapsamında, borç servisinin dönemler arası dengeli dağılımının sağlanmasına, ikincil piyasada fiyat etkinliğinin artırılmasına ve likidite priminin düşürülmesine yardımcı olunması amacıyla değişim ve geri alım ihaleleri yapılabilecektir.
153. İkincil piyasalarda sağlıklı bir getiri eğrisinin oluşturulması ve likiditenin artırılmasına yönelik olarak senetlerin azalan vadelerde yeniden ihraç edilmesi politikasına devam edilecektir.
154. Yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla yeni borçlanma araçlarının geliştirilmesine ilişkin çalışmalara devam edilecektir.

155. Tahvil/kira sertifikası piyasalarının geliştirilmesine yönelik çalışmalara devam edilecektir. Piyasa koşullarının uygun olması ve kurumsal yatırımcıların kalıcı bir talep göstermesi durumunda daha uzun vadelerde TL cinsi tahvil/kira sertifikası ihracı imkânları değerlendirilecektir.
156. Kira sertifikalarının yurtiçi piyasalarda düzenli ihraç edilmesine devam edilecektir.
157. Piyasa yapıcılığı sistemi sürdürülecektir.
158. Aylık olarak nakit girişleri ile çıkışları arasında gözlenebilecek geçici uyumsuzluğun giderilmesi amacıyla kısa vadeli Hazine bonoları ihraç edilebilecektir.
159. Tek Hazine Hesabı uygulamasının kapsamı genişletilerek kamu nakit yönetiminin etkinliği artırılacaktır.
d. Kamu Mali Yönetimi ve Denetimi
160. Kamu idarelerinin bütçeleri, stratejik planları, performans programları ve faaliyet raporları arasındaki ilişki güçlendirilecektir.

161. Stratejik planlama, performans esaslı bütçeleme ve performans denetiminin merkezi uyumlaştırmasından sorumlu idareler arasındaki koordinasyon güçlendirilecektir.
162. Kamu personeline yönelik performans ölçüm sistemi geliştirilecektir.
163. Kamu idarelerinde, iç kontrol sistemlerinin ve iç denetim uygulamalarının stratejik yönetimin etkinliğini artıracak bir biçimde hayata geçirilmesine devam edilecektir.
164. Kamu idarelerinin stratejik, performans ve operasyonel hedeflerine yönelik risklerin etkin yönetimini sağlamak üzere Kamu Risk Yönetim Rehberi hazırlanacaktır.
165. Kamuda stratejik yönetimin uygulama etkinliğinin artırılması ve etkin bir dış denetimin sağlanması için Sayıştay’ın uygulama altyapısı güçlendirilecektir.
166. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu uygulamada gözlemlenen eksiklikler çerçevesinde güncellenecektir.
167. Kamu döner sermaye kuruluşlarının açık, şeffaf ve hesap verebilir bir idari ve mali yapıda çalışmalarını sağlayacak döner sermaye reformu gerçekleştirilecektir.
e. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Özelleştirme 168. KİT’lerin kârlılık, verimlilik ve kurumsal yönetim ilkelerine uygun olarak işletilmesi
esastır.
169. Fiyatlandırma başta olmak üzere KİT’lerin tüm işletmecilik politikaları, stratejik planlar ile genel yatırım ve finansman kararnamelerinde öngörülen hedeflere ulaşacak şekilde belirlenecek ve etkin bir şekilde uygulanacaktır. KİT faaliyetleri, piyasa mekanizmasını bozucu etkiye neden olmayacak şekilde yürütülecektir.
170. KİT’lerde; yetkilendirmeyi, hesap verebilirliği, şeffaflığı, karar alma süreçlerinde etkinliği ve performansa dayalı yönetimi esas alan stratejik yönetim anlayışı yaygınlaştırılacaktır.
171. KİT’ler faaliyetlerini stratejik planlar ve performans programlarına uygun olarak yürütecektir.
172. KİT’lerde iç kontrol sistemlerinin etkin bir şekilde işletilmesi için gerekli tedbirler alınacaktır.
173. KİT’ler, sosyal amaçlı ve kamu yararına yönelik faaliyetler için mümkün olduğunca görevlendirilmeyecektir. Görevlendirmenin zorunlu olması durumunda oluşacak maliyet zamanında karşılanacaktır.
174. KİT’ler, teknolojik altyapılarını ve Ar-Ge faaliyetlerini geliştirerek katma değeri yüksek ürünlere odaklanacak, öncelikli olarak yerli enerji kaynaklarından faydalanacak ve ihracata yönelik yeni fırsatları değerlendirecektir.
175. KİT’lerde etkin istihdam politikası uygulamasına devam edilecektir.
176. Yurt içi ve yurt dışında petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine fayda-maliyet dengesi gözetilerek devam edilecek, linyit kömürü ve jeotermal gibi yerli kaynakların arama ve üretim faaliyetleri azami seviyeye çıkarılacaktır. Fayda-maliyet dengesi gözetilerek kaya gazı ve diğer yeni teknolojilere yönelik araştırma faaliyetleri yürütülecektir.
177. Özelleştirme uygulamaları, makroekonomik politikalar ve uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde belirlenmiş bir programa dayalı olarak sürdürülecektir.
Özelleştirme uygulamalarında halka arz yönteminin kullanılmasına ağırlık verilecektir.

3. Ödemeler Dengesi
178. Yapısal reformların bütüncül olarak hayata geçirilmesiyle birlikte üretimin ithalata olan bağımlılığının azaltılması ve ihracatta yüksek katma değerli ürün çeşitlendirmesinin sağlanmasının yanı sıra cari açığın finansmanının istihdam ve katma değer oluşturan uluslararası doğrudan yatırımlarla ve uzun vadeli kaynaklarla karşılanması esastır.
179. Yeni yatırımlar ve imalat sanayiinde yaşanacak dönüşümlerle, orta ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracat içerisindeki payının yükseltilmesi politikalarına devam edilecek ve bu ürünlerin üretimi ve ihracatının arttırılmasını teminen yeni destek mekanizmaları oluşturulacaktır.
180. İthalata bağımlılığı ve teknoloji yoğunluğu yüksek olan sanayi girdilerinin yurt içinde üretilmesini sağlayacak yatırımlar ve AR-Ge faaliyetleri desteklenecektir.
181. İhracat destekleri, dış talebe uygun nitelik ve nicelikteki yüksek katma değerli ürünleri destekleyecek çerçevede yapılandırılacaktır.
182. Uluslararası marka oluşturulmasına yönelik desteklere devam edilecek, tanıtım ve pazarlama konusundaki destekler mal ve hizmet ihracatçılarının ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilecektir.
183. Uluslararası doğrudan yatırımların yüksek teknolojili üretim alanlarına yönlendirilmesine yönelik tedbirler alınacaktır.

184. Ülkemizde üretimi mümkün olmayan stratejik hammadde ve girdiler ile rezervi kısıtlı olan doğal kaynakların yurt dışından uygun maliyetlerle tedarikini sağlamak için ülkemizdeki yerleşik sanayicilerin yurt dışında yapacakları yatırımlar desteklenecektir.
185. İhracata yönelik üretim yapan firmaların üretim kapasitelerinin yükseltilmesine yönelik orta-uzun vadeli yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçları finanse edilecektir.
186. Sanayinin ihtiyaç duyduğu girdilerin tedarikinde süreklilik ve güvenliğin sağlanması amacıyla hazırlanmış olan Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) Eylem Planı ülkemiz ihtiyaçlarına bağlı olarak önümüzdeki üç yıllık dönem için güncellenecektir.
187. Tüketime yönelik ihraç ürünlerinde özgün tasarım faaliyetleri özendirilecek, nitelikli tasarımcı yetiştirilmesi sağlanacak, firmaların söz konusu ürünlerle yurt dışına açılımı desteklenecektir.
188. Gümrük Birliği Anlaşması gözden geçirilerek ekonomik ve ticari ilişkiler derinleştirilecek ve Gümrük Birliği’nden kaynaklı asimetrik konuların çözümüne ilişkin AB ile müzakere edilecektir.
189. Serbest Bölgeler Kanunu ihtiyaçlar çerçevesinde gözden geçirilerek güncellenecektir.

190. Serbest ticaret anlaşmalarının ülke sayısı arttırılacak ve kapsamları genişletilerek diğer alanların yanı sıra hizmetler ile yatırımlara ağırlık verilecektir.
191. Başta AB ve ABD arasında görüşmeleri devam eden Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması başta olmak üzere ülkemizi doğrudan etkileyecek serbest ticaret anlaşmaları yakından takip edilecek ve gerekli tedbirler zamanında alınacaktır.
192. Bölgesel işbirlikleri ile ticaret ve ekonomik işbirliği anlaşmaları, tercihli ticaret anlaşmaları, hizmet ticareti anlaşmaları gibi anlaşmalar yoluyla ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirecek hukuki altyapı güçlendirilecektir.

193. İhracat hedeflerine ulaşılmasında lojistik yatırımlara öncelik verilecek, bu kapsamda özellikle büyük ölçekli konteyner limanları oluşturulacak, üretim bölgeleriyle limanlar arasındaki demiryolu ve karayolu bağlantıları tamamlanacaktır.
194. İthalattan kaynaklanan haksız rekabete karşı ticaret politikası savunma araçlarının etkin bir şekilde kullanılmasına devam edilecektir.
195. Piyasa gözetimi ve denetim sisteminin etkinliği artırılarak ithal ve yerli ürünlerin teknik düzenlemelere uygun ve güvenli olmaları sağlanacaktır.
196. Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde kaliteyi artıran ve yapı malzemelerinin ihracat potansiyelini yükselten faaliyetler desteklenecek ve hizmet gelirlerinin artırılması sağlanacaktır.
197. Yurt dışı teknik müşavirlik ve mühendislik hizmeti ihracatına yönelik desteklere devam edilecektir.
198. Yerli yatırımcıların yurt dışında haklarının teminat altına alınmasına ve korunmasına yönelik tedbirler alınacaktır.
199. Turizm sektöründe hizmet kalitesini artıran, pazarlama kanallarını çeşitlendirerek üst gelir gruplarını hedef alan, koruma-kullanma dengesini gözeten, rekabet avantajına sahip turizm türlerini öne çıkaran bir yapı oluşturulacaktır.
200. Turizm yatırımlarının gelişmiş ve yoğun kullanıma konu olan yörelerin yanı sıra diğer alanlara da kaydırılarak çeşitlendirilmesine ve turizm faaliyetlerinin tüm yıla yayılmasına dönük politikalar uygulanacaktır.
201. Deniz turizminin yanı sıra başta sağlık turizmi olmak üzere termal turizm, kış turizmi, golf turizmi, eko-turizm, yayla turizmi, kongre ve fuar turizmi gibi turizm türleri geliştirilecektir.
202. Yurt içinde üretilen ürün ve markaların daha fazla tercih edilmesi için tüketicilerin bilgi ve farkındalık düzeyi artırılacaktır.
203. İhracat politikasıyla uyumlu bir e-ihracat stratejisi hazırlanarak uygulamaya geçilecektir.
204. Hizmet ihracatını desteklemek amacıyla, 2023 Türkiye Hizmet İhracatı Stratejisi hazırlanacak ve uygulamaya konulacaktır.
205. Ülkemizin mevcut ihracat pazarlarındaki konumunun derinleştirilmesi ve pazar çeşitliliğinin sağlanması için ülke ve bölge stratejileri geliştirilecektir.
206. Ülkemizin yatırım ve sermaye malı ihracatında Eximbank yurtdışı alıcı kredisi programı uygulamaya konulacak, ihracatçılarımızın üstlendikleri risklerin Eximbank tarafından sigortalanmasını teminen destek sağlanacaktır.
207. Finansmana erişimde güçlük yaşayan ihracatçıların teminat bulmadaki sorunlarına çözüm sağlayacak mekanizmalar geliştirilecektir.

4. Para Politikası
208. Para politikasının temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir.
209. Para politikası, finansal istikrarı da gözetecek ve fiyat istikrarını sağlama amacıyla çelişmemek kaydıyla büyüme ve istihdam politikalarını destekleyecektir.
210. Enflasyon hedeflemesi temel para politikası rejimi olmaya devam edecektir.
211. Enflasyon hedefleri, Hükümet ve Merkez Bankası tarafından üç yıllık vadede belirlenmeye devam edilecektir.

212. Temel para politikası aracı olarak kısa vadeli faiz oranlarının kullanılmasının yanı sıra zorunlu karşılık oranları ile Türk Lirası ve döviz cinsi likidite uygulamaları da kullanılmaya devam edilecektir.
213. Para politikasının hesap verebilirliğini ve şeffaflığını temin etmek amacıyla, enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyonu etkileyen unsurlar ve enflasyonun hedefle uyumlu seyretmesi için uygulanacak para politikası üçer aylık dönemlerde Enflasyon Raporu aracılığıyla kamuoyuna açıklanacaktır. Gerçekleşen enflasyonun yıl sonunda belirsizlik aralığının dışında kalması durumunda Hükümete açık mektup yazılacaktır.
214. Dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına devam edilecektir.
215. Piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak döviz kurlarında sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi veya aşırı oynaklık durumunda döviz satım ihaleleri
yapılabileceği gibi spekülatif davranışlar gözlenmesi durumunda piyasaya doğrudan müdahale edilebilecektir.
216. Piyasadaki döviz likiditesini dengelemek amacıyla gerektiğinde döviz alım ve satım ihaleleri esnek bir şekilde gerçekleştirilecektir. İhracat reeskont kredileri aracılığıyla rezerv biriktirilmeye devam edilecektir.
217. Para politikasının operasyonel çerçevesindeki sadeleşme aktarım mekanizmasının etkinliğine katkıda bulunacaktır.

218. Para politikasında alınan kararlara ve uygulamasında kullanılan araçlara ilişkin iletişim kanalları güçlendirilecektir.
219. Tüketici fiyatları üzerinde önemli etkiye sahip gıda fiyatlarını yukarıya çeken yapısal nedenler analiz edilecek ve çözüm önerileri geliştirilecektir. Bu kapsamda Gıda Komitesi etkin bir şekilde çalışacaktır.
 
5. Mali Piyasalar
220. Mali piyasaların büyümeyi ve reel sektörü destekleyen, yurt içi tasarrufların artmasına katkı sağlayan, finansal ürün çeşitliliğine sahip, işlem maliyetlerinin düşük olduğu, yenilikçi, etkin ve şeffaf bir yapıya kavuşturulması öncelikli hedeftir.
221. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Kanunu çıkarılacaktır.
222. Bankacılık sektöründe uluslararası standartlar yakından takip edilecek, bu çerçevede yurtiçi düzenlemeler geliştirilecektir.
223. Yurt içi tasarrufların artırılması amacıyla birikimlerin uzun vadeli finansal araçlarına yönlendirilmesine ilişkin düzenlemelere devam edilecektir.
224. Altın olarak tutulan tasarrufların finansal sisteme çekilmesini daha cazip hale getirecek düzenlemeler yapılacaktır.
225. Hayat sigortaları ve vadesi bir yılı aşan özel sağlık sigortaları geliştirilecektir.
226. Faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin kontrollü ve sağlıklı bir şekilde büyümesi ve finansal sektör içerisindeki paylarının artırılması sağlanacaktır.
227. Sermaye piyasası mevzuatında reel sektörün ihtiyaçlarını karşılayan, yenilikçi ve teknoloji odaklı girişimleri destekleyen düzenlemeler yapılacaktır.
228. Faizsiz finans ürünlerinin yaygınlaştırılması ve çeşitlendirilmesi sağlanacak,uluslararası standartlara uyum gözetilerek sektörün kurumsal ve hukuki altyapısının geliştirilmesine devam edilecektir.
229. Yurt içi tasarrufların artırılması ve yatırımcı tabanının genişletilmesi, tüketici ve yatırımcıların finansal ürünlere, kavramlara ve risklere yönelik farkındalıklarının ve yetkinliklerinin artırılması amacıyla finansal eğitim yaygınlaştırılacaktır.
230. Finans sektöründeki tüketici ve yatırımcı hakları, kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde şeffaf, adil ve teşvik edici uygulamalarla güçlendirilecektir.
 
6. İstihdam Politikaları
231. Sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme anlayışı çerçevesinde, işgücünün niteliğini artırarak küresel piyasalarda rekabet edebilen bir işgücü piyasasının oluşturulması temel amaçtır.
232. Değişen işgücü piyasası talepleriyle uyumlu bireyler yetiştirmeye yönelik olarak, temel ve mesleki eğitim reformu hayata geçirilecek ve çıraklık eğitimi zorunlu eğitim kapsamına alınacaktır.
233. Kadınlar ve engelliler başta olmak üzere, özel politika gerektiren grupların işgücüne ve istihdama katılımlarını artırmaya yönelik politikaların etkin bir şekilde uygulanmasına devam edilecektir.
234. Gençlerin becerilerinin artırılması ve işgücüne katılımlarının hızlandırılması politikası çerçevesinde genç istihdamı ve girişimciliğini destekleyecek politikalara devam edilecektir.
235. İşgücü piyasası aktörlerinin esnek çalışma biçimlerine uyumunu kolaylaştıracak mevzuat düzenlemeleri, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları yapılacaktır.
236. Faaliyet alanları geçici iş ilişkisini de kapsayacak şekilde genişletilen özel istihdam bürolarının yaygınlaştırılması sağlanacaktır. Söz konusu büroların faaliyetleri için etkin bir denetleme mekanizması oluşturulacaktır.
237. İş sağlığı ve güvenliği alanında denetimlerin daha etkin yürütülmesi sağlanacak ve başta yüksek riskli sektörlerde olmak üzere çalışma hayatında güvenlik kültürü yaygınlaştırılacaktır.
238. Sosyal yardım alan ve çalışabilir durumdaki kesimlerin üretken duruma getirilerek sürdürülebilir gelir elde edebilmelerinin sağlanması amacıyla aktif işgücü programları etkin bir biçimde uygulanmaya devam edilecektir.
239. Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücrete karşı caydırıcı ve özendirici tedbirlerle mücadele edilerek kayıtlı çalışan sayısı artırılacak ve prim tabanı genişletilecektir.
240. İş Kanunu ekonominin ihtiyaçlarına göre gözden geçirilecektir.

Ek Tablo 1: Temel Ekonomik Büyüklükler
(bknz 2016/9300     Orta Vadeli Program (2017-2019)’ın Kabul Edilmesi Hakkında Karar…)