kamu zararında muhasebe yetkilisinin sorumlulukları

Muhasebe Yetkilisinin oluşan kamu zararından sorumlu tutulup tutulmamasına ilişkin kararlar

-Sayıştay kararı
Gelir Vergisi

539 sayılı Ek İlamın 2’nci maddesi ile tazmin hükmolunan konu ile ilgili olarak Temyiz Kurulunun … tarihli ve … tutanak numaralı bozma kararı üzerine 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü gereğince konunun görüşülmesine karar verildi.

Anılan Ek İlamın 2’nci maddesiyle, Hukuk İşleri Müdür Vekili ...’ın toplam vergi matrahına kendisine ödenen avukatlık vekalet ücretinin dahil edilmemesi sonucu eksik gelir vergisi kesilmesi suretiyle neden olunan kamu zararı tutarı …-TL’nin,

…-TL’sinin Harcama Yetkilisi (Hukuk İşl.Md.) ... ve Gerçekleştirme Görevlisi (Hukuk İşl.Memur) ...’e,

…-TL’sinin Harcama Yetkilisi (Hukuk İşl.Md.) ... ve Gerçekleştirme Görevlisi (Hukuk İşl.Memur) ...ile ödeme emri belgesi üzerinde Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin imzalarının varlığını kontrol etme yükümlülüğünü yerine getirmeyen Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Md.) ...’a,

müştereken ve müteselsilen ödettirilmesine karar verilmişti.

Bu tazmin hükmüne karşı Muhasebe Yetkilisi sıfatıyla ... tarafından Sayıştay Temyiz Kuruluna yapılan temyiz başvurusu üzerine anılan Kurulca … tarihli ve … tutanak sayılı İlamın 2’nci maddesiyle, adı geçen kişinin sorumluluğa ilişkin itirazı yerinde bulunarak söz konusu kamu zararından sadece Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek tazmin hükmü sorumluluk yönüyle bozularak dosyanın yeniden karara bağlanmak üzere Dairemize gönderilmesine karar verilmiştir.

Aynı Ek İlam hükmüne karşı Gerçekleştirme Görevlisi ...tarafından Sayıştay Temyiz Kuruluna yapılan temyiz başvurusu üzerine ise anılan Kurulca, … tarihli ve … tutanak sayılı İlamla, söz konusu tazmin hükmü Muhasebe Yetkilisi ...’ın temyiz başvurusu üzerine düzenlenen … tarihli ve … tutanak sayılı İlamla bozulduğundan aynı mahiyette olan başvuruya ilişkin dosyanın bozma kararına ilişkin dosya ile birleştirilerek Dairemize tevdiine karar verilmiştir.

Temyiz Kurulunun anılan kararlarına istinaden Dairemize havale edilen söz konusu dosyaların birleştirilerek incelenmesi sonucunda gereği düşünüldü:

5018 sayılı Kanun’un 61’inci maddesi ile Muhasebe Yetkilisi Adaylarının Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Muhasebe Yetkililerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 29 uncu maddesinde, muhasebe yetkilisinin taahhüt ve tahakkuk aşamaları tamamlanmış, ödeme emri belgesi düzenlenmiş ve ön mali kontrolden geçerek ödenmek üzere muhasebe birimine gelmiş bulunan gider ve muhasebe belgeleri ile ön ödeme belgeleri üzerinde, ödemeye ilişkin belgelerin tamam olup olmadığını ve maddi hata bulunup bulunmadığını kontrol etmekle yükümlü olduğu, ilgili mevzuatında belirtilen belgeler dışında belge aramayacağı ve sorumluluğunun görevi gereği incelemesi gereken belgelerle sınırlı olduğu belirtilmektedir.

Muhasebe Yetkilisi Adaylarının Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Muhasebe Yetkililerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 29’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında da; “Muhasebe yetkililerinin maddi hataya ilişkin sorumlulukları; bir mali işlemin muhasebeleştirilmesine dayanak teşkil eden karar, onay, sözleşme, hakediş raporu, bordro, fatura, alındı ve benzeri belgelerde; gelir, alacak, gider ya da borç tutarının tespit edilmesine esas rakamların hiçbir farklı yoruma yer vermeyecek biçimde, bilerek veya bilmeyerek yanlış seçilmesi, oranların yanlış uygulanması, aritmetik işlemlerin yanlış yapılması ve muhasebeleştirmeye esas toplamlarının muhasebeleştirme belgesinde ilgili hesaplara noksan veya fazla kaydedilmek suretiyle yapılan yersiz ve fazla alma, verme, ödeme ve gönderilmesiyle sınırlıdır. Teknik nitelikteki belgelerde, bu niteliğe ilişkin olarak yapılmış maddi hatalardan bu belgeleri düzenleyen ve onaylayan gerçekleştirme görevlileri sorumlu olup, muhasebe yetkililerinin bu belgelere ilişkin sorumlulukları aritmetik işlemlerdeki yanlışlıklarla sınırlıdır.” denilerek bir mali işlemin muhasebeleştirilmesine dayanak teşkil eden belgelerde gelir, alacak, gider ya da borç tutarının tespit edilmesine esas rakamlardaki açık, kolayca görülebilen ve yorum gerektirmeyen hataların maddi hata olarak nitelendirileceği hükme bağlanmıştır.

Bozmaya konu edilen … sayılı Ek İlamda Muhasebe Yetkilisinin de sorumlu tutulduğu ödemeye ilişkin … tarihli ve … yevmiye no.lu muhasebe işlem fişi ise; ilgili birim tarafından hesaplanarak hazırlanan bordroda belirtilen tutarın ödenmesine ilişkindir. Dolayısıyla burada muhasebe yetkilisinin sorumluluğundan bahsedilemez.

5018 sayılı Kanun’un 31’inci maddesinde bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisinin harcama yetkilisi olduğu ifade edilmiş, 32’nci maddesinde ise; bütçeden harcama yapılabilmesi harcama yetkilisinin, harcama talimatı vermesine bağlanmış, harcama talimatlarında da hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgilerin yer alacağı, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken işlemlerden harcama yetkililerinin sorumlu oldukları belirtilmiştir.

5018 sayılı Kanun’un 33’üncü maddesinde de, giderin gerçekleştirilmesinin, harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesi ile tamamlanacağı hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 7’nci maddesinin üçüncü fıkrasında; sorumluların, mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri ile illiyet bağı kurularak oluşturulan ilamda yer alan kamu zararından tek başlarına veya birlikte tazmin ile yükümlü oldukları ifade edilmiştir.

Belirtilen hükümlere göre bahse konu kamu zararından; Temyiz Kurulunun … tarihli ve … tutanak no.lu İlamın 2’nci maddesinde de belirtildiği üzere mevzuata aykırı ödemeye dayanak teşkil eden belgeleri harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi olarak imzalayanların sorumlu tutulması gerekir.

Bu itibarla, Hukuk İşleri Müdür Vekili ...’ın toplam vergi matrahına kendisine ödenen avukatlık vekalet ücretinin dahil edilmemesi sonucu eksik gelir vergisi kesilmesi suretiyle neden olunan ve ayrıntılı hesabı aşağıdaki tabloda gösterilen kamu zararı tutarı …-TL’nin Harcama Yetkilisi (Hukuk İşl. Md.) ... ve Gerçekleştirme Görevlisi (Hukuk İşl. Memur) ...’e müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faiziyle ödettirilmesine,

Muhasebe Yetkilisi ...’ın ise oluşan kamu zararından yukarıda açıklanan gerekçeyle sorumlu tutulmamasına,

Anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca ... ek ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,

karar verildi.
https://www.sayistay.gov.tr/tr/kararlar/dk/?krr=29831

----------------------------------------

6. Daire

Karar Tarihi : 18.9.2008

Tutanak No : 11753

Burdur İl Özel İdare Müdürlüğü 2006

5302 sayılı İl Özel İdare Kanununun 63’üncü maddesi gereği kaymakamlara verilen özel idare ödeneği, Gelir Vergisi Kanununun 2 ve 61’inci maddelerinde belirtilen kazançlar kapsamında olduğundan gelir vergisi kesilmesi gerekeceğine,

Gelir vergisi kesilmemesi sonucu oluşan fazla ödeme tutarından muhasebe yetkilisinin sorumlu tutulup tutulmayacağı hususunda;
Muhasebe yetkililerin ödeme emri belgesi üzerindeki kontrol yükümlülüklerinin 5018 sayılı Kanunun 61’inci maddesinde tek tek sayma yöntemiyle belirtildiği, ödemeyle ilgili sorumluluklarının da sayılan bu hususlarla sınırlı tutulduğu,

5018 sayılı Kanunun 38’inci maddesindeki “kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumludur.” hükmü ileri sürülerek ödemeyle ilgili olan,

başka bir ifadeyle ödemeden kaynaklanan tahsil edilmeyen gelirlerden Muhasebe Yetkililerinin de sorumlu tutulması gerektiği ileri sürülebilir ise de; 38’inci maddede, ödemenin (giderin) tarh ve tahakkuk işleminden bağımsız, ayrıca tarh, tahakkuk ve tahsili ile ilgili sorumluluğun düzenlendiği,anlaşılmaktadır.

Nitekim Sayıştay Genel Kurulunun 14.06.2007 tarih ve 5189/1 sayılı kararında da Muhasebe Yetkililerin idarelerce ilgili kanunlara göre tarh ve tahakkuk ettirilerek tahsil edilebilir hale gelmiş kamu gelir ve alacaklarının takip ve tahsil edilmesinden sorumlu olduklarının

belirtilmiştir.

Bu nedenle ödemeden bağımsız, ayrıca tarh ve tahakkuk işlemi gerektirmeyen söz konusu vergi tevkifatının yapılmaması suretiyle neden olunan kamu zararından Muhasebe Yetkilisinin sorumlu tutulmamasına ve neden olunan kamu zararı tutarının Harcama Yetkilisi ve ödeme emri belgesini düzenleyen Gerçekleştirme Görevlisine ödettirilmesine,

Bu yazıyı Paylaşın

• 
• 
•