Bir parlamentonun, kanun yapma görevleri ile temsil ve gözetim görevlerini şeffaf ve etkili biçimde icra edebilmesinin demokrasi için hayati önem taşıdığını belirten Kosmo, parlamentoların güvenilirliğinin, hükümeti ve kamu idaresini gözetim becerisi, devlet varlıklarının idaresi ve kullanımının parlamentonun kararları ve tasavvurları doğrultusunda gerçekleşmesini temin etme vatandaşların menfaatlerini himaye etme becerisi gibi unsurlarla yakından bağlantılı olduğunu anlattı.
Kamu Hesapları Komisyonunun, çoğunlukla kendi inisiyatifiyle hareket edebildiğini kaydeden Kosmo, komisyonun, çoğunlukla gerekli gördüğü her türlü incelemeyi yürütme yetkisine sahip olduğunu bildirdi.
Yüksek denetim kurumlarının, çoğunlukla en önemli denetim organı olduğunu vurgulayan Kosmo, bu organların, devlet varlıklarının idaresi ve kullanımının uygun mali ilkeler ve de parlamentonun kararları ve tasavvurları doğrultusunda gerçekleşmesini temin ettiğini, hükümetin görevlerinin ve sorumluluklarının gözetiminde de etkin rol oynadığını kaydetti.
Bir ülkenin parlamentosu ve yüksek denetim kurumunun, hesap verebilirlik zincirinde birbirlerine karşılıklı bağımlı olduklarının altını çizen Kosmo, iki kurum arasında sağlıklı ilişki olmaması halinde, yetersiz yasama ve gözetim kuvvetinin raporların yetersiz takibine neden olacağını bildirdi.
Kosmo, gözetimin, seçilmiş milletvekillerinin kararlarının takibini, parlamento kararlarının hükümet tarafından uygulanmasının sonuçları hakkında bilgi sahibi olmayı, kamu kaynaklarının kullanımına ilişkin hükümeti sorumlu tutmayı mümkün kılacağını belirterek, güçlü ve güvenilir gözetim fonksiyonlarının varlığının, yüksek denetim kurumları ve parlamentoların müşterek menfaatine olduğunu ifade etti.
Dünya Bankası Mali Yönetim Baş uzmanı Marius Koen, hükümetlerin, devlet bütçesini parlamento tarafından onaylandığı şekliyle icra etmekten sorumlu olduğunu belirterek, kamu fonlarının kullanımında Kamu Gözetimi, Hesap Verebilirlik, Şeffaflık ve Paranın Karşılığı, demokratik yönetimin en gerekli unsurları olduğunu ifade etti.
Koen, bu unsurların, kamu fonlarının düzenli ve verimli bir biçimde harcanmasını ve olası eksikliklerin zamanında ve etkili bir şekilde giderilmesini temin edeceğini bildirdi.
Koen, yine bu unsurların, bir hükümetin etkili ve güvenilir bir şekilde işlemesi ve hükümetin vatandaşlarına ve vergi mükelleflerine karşı sorumluluğunu yerine getirmesi açısından büyük önem taşıdığını belirterek, "kamu gözetiminin pek çok biçimi vardır, ancak en yerleşmiş olanı Parlamento ve Yüksek Denetim Kurumu tarafından gerçekleştirilenidir" dedi.
Yeni Kamu Gözetiminde Parlamento ve Yüksek Denetim Kurumlarına da değinen Koen, yüksek denetim kurumlarının temel amacının, kamu fonlarının yönetimini ve hükümetlerin açıkladığı mali verilerin kalitesini ve güvenilirliğini denetlemek olduğunu ifade etti.
Parlamentonun devlet bütçesinin uygulanmasını inceleyerek, ya resmi olarak (bir ibra usulünde olduğu gibi) ya da gayri resmi olarak (dolaylı olarak) hükümetin bütçeyi nasıl uyguladığı ile ilgili siyasi görüş bildirdiğini hatırlatan Koen, yüksek denetim kurumları ve parlamentoların, hükümetin hesap verebilirliğinin dengeli bir sisteme oturtulmasının gerekli unsurları olduğunu kaydetti.
Parlamentonun bütçe üzerindeki gözetimi, Yüksek Denetim Kurumundan gelen bilgilere dayanabildiği zaman en etkili şekilde işlemektedir.
"Parlamento, yüksek denetim kurumunun tavsiyelerini yürütme organları nezdinde desteklediği ve birimlerin denetim sonuçlarını ciddiye almasını sağladığı zaman, yüksek denetim kurumu bütçe gözetiminin iyileştirilmesinde daha etkili olmaktadır" diyen Koen, "bir yandan Parlamentoya rapor vermesi, öte yandan da parlamento ile ilgili endişelere karşı bağımsızlığını ve tarafsızlığını koruması gereken yüksek denetim kurumunun bu karmaşık ilişkiyi dengede tutması gerekmektedir" dedi. Koen şunları söyledi:
"Parlamento ile çok yakın bir ilişki sürdürmek, sıkıntı verici denetim bulgularının arka plana atılması ya da dikkate alınmaması tehlikesini doğurur. Ancak, çok mesafeli bir ilişki de, denetimden çıkan tavsiyelerin uygulanması aşamasında yüksek denetim kurumunu güçlü bir müttefikten yoksun bırakacaktır.
Tüm dünyada değişik ülkelerdeki birbirinden çok farklı uygulamalar tarihsel, kültürel, siyasi ya da diğer unsurları ya da etkileri yansıtmaktadır. Hem adli hem de idari yetkisi olan ve genellikle yasama organıyla özel bir ilişkisi bulunmayan Sayıştaylı Napolyon modeli.
Genel denetim ofisinin parlamentoya rapor veren bağımsız bir organ olduğu Westminster modeli. "Parlamento genel denetim organının ana hedef kitlesidir."
Kurul sistemi, yürütme erkinden bağımsız olması ve gözetimin gerçekleştirilmesinde parlamentoya yardımcı olması yönünden Westminster modeline benzemektedir. yüksek denetim kurumu parlamenter gözetimin temel bir unsurudur. Parlamento, kamu hesaplarının denetimi için yüksek denetim kurumuna güvenir.
Singapur Genel Denetim Ofisinin görevi, kamu parası hesaplarının düzgün tutulması ve kamu kaynaklarının, kamusal hesap verebilirliğin geliştirilmesi amacıyla ekonomik, verimli ve etkin kullanımının denetimini yapıp Cumhurbaşkanına ve Parlamentoya rapor vermektir.
Yüksek Denetim Kurumu ve Parlamento arasındaki iletişimin geliştirilmesi, örneğin, raporlar ve diğer belgeler, milletvekillerinin ilgisini uyandıracak ve onların özel konuları incelemesini kolaylaştıracak şekilde sunulabilir.Milletvekillerinin denetimle ilgili meselelerdeki bilgi birikimlerinin artmasını sağlar.
Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü Naci Ağbal, yeni kamu mali yönetim anlayışının ana unsurları hakkında bilgi verdi.
Ağbal, 5018 sayılı kanunun kamu mali yönetimi ve kontrol sisteminin hesap verme sorumluluğu üzerine kurulduğunu belirterek, kamu mali yönetiminde uluslararası standartlara uyumlu bir kamu iç mali kontrol sistemi geliştirildiği ve tüm kamu idarelerinde uygulamaya başladığını kaydetti.
Eski Sayıştay Başkanı Kamil Mutluer de, 5018 sayılı kanunda kamu harcamalarının özel kesim harcamalarına benzediğini ifade ederek, "Doğrusu da bu esasında. Buradaki hesap vermede Sayıştay parlamentonun eli ayağı, vazgeçilemeyecek müesseselerden biri" dedi.
http://www.ansesnet.com'dan alınmıştır
Bu yazıyı Paylaşın
0 yorum:
Yorum Gönder