Fasıl 9- Mali Hizmetler
Faslın Kapsamı
Fasıldaki AB müktesebatı bankacılık,
sermaye piyasaları ve sigortacılık (bireysel emeklilik de dâhil olmak
üzere) olmak üzere üç temel sektöre ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
Bu Fasıl esasen İş Kurma Hakkı ve Hizmet
Sunumu Serbestisi Faslı ile aynı ilkeye dayanmaktadır. Bu alanı
düzenleyen Müktesebatın temel amacı, finansal hizmet sağlayıcılarının
“Tek Pazar” kapsamında iş kurma hakkı ve hizmet sunumu serbestisinden
faydalanmasını temin etmek, bunun yanı sıra, finansal hizmetlerin nihai
tüketicisi olan AB vatandaşlarının da son derece karmaşık olabilen
finansal ürünlerden faydalanırken zarar görmelerini önlemektir.
Böylelikle AB düzeyinde entegre olacak finansal piyasalara halkın da
güven duyması hedeflenmiştir.
Benimsenen “tek pasaport” prensibi
çerçevesinde, bir üye ülkeden (home country) faaliyet gösterme lisansı
alan finansal hizmet sağlayıcısı kuruluş (örneğin bir banka, menkul
kıymet aracısı ya da sigorta şirketi) bir başka üye ülkede (host
country) tekrar lisans almak zorunda olmadan faaliyetlerini yürütebilir.
Bu faaliyet iş kurma hakkı kapsamında şube açmak veya hizmet sunumu
serbestisi kapsamında sınır ötesi finansal hizmet satışı olabilir. Bu
prensibin hayata geçirilebilmesi için, AB mevzuatı tüm üye ülkelerde
finansal hizmet sağlayıcılarının kuruluş şartları, mali yapıları ve
denetimlerine ilişkin bağlayıcı minimum standartlar getirmiştir. Ayrıca
bu kuruluşların faaliyet gösterdiği piyasaların hukuki çerçevesi de
mevzuat tarafından çizilmiştir.
Son finansal krizle birlikte, mali
hizmetler alanındaki AB müktesebatı kapsamlı bir dönüşüm sürecine
girmiştir. Bu kapsamda, sektöre ilişkin AB müktesebatında değişiklikler
yapılmış ve yeni mekanizmalar tesis edilmiştir. Kriz sürecinde sistemik
risk yaratan belirli alanlar (yatırım fonları, türev piyasalar, araçlar
ve işlemler, kredi derecelendirme kuruluşları ile ödeme ve mutabakat
sistemleri) AB reform programının odak noktasında yer almıştır.
Tek Pazar ile Ekonomik ve Parasal Birlik
çerçevesinde faaliyetleri sınırötesi bir nitelik kazanan finans
sektörüne ilişkin denetim açığını gidermek amacıyla 2010 yılında AB
düzeyinde yeni bir denetim sistemi oluşturulması kararlaştırılmıştır.
Mali hizmetler alanındaki yeni AB denetim sistemi, AB finans sisteminin
bütününün istikrarını gözeten Avrupa Sistemik Risk Kurulu (European
Systemic Risk Board – ESRB) ile 3 sektörel denetleyici otoriteden
oluşmaktadır. Sektörel denetleyici otoriteler şunlardır: bankacılık
alanında Avrupa Bankacılık Otoritesi (European Banking Authority - EBA),
menkul kıymetler alanında Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar
Otoritesi (European Securities and Markets Authority - ESMA),
sigortacılık alanında Avrupa Sigorta ve Emeklilik Otoritesi (European
Insurance and Occupational Pensions Authority - EIOPA).
AB düzeyindeki ortak denetim sistemini
güçlendirmek için çalışmalar devam etmekte olup, son olarak 2013 yılında
Bankacılık Birliği oluşturulması kararlaştırılmıştır. Euro Bölgesi ve
istekli diğer üye ülkelerdeki bankaları kapsayan Birlik iki bileşenden
oluşmaktadır: ortak denetim ve gözetim mekanizması ile tek tasfiye
mekanizması. 2013 yılında oluşturulan ortak denetim mekanizması işlevi
Avrupa Merkez Bankası (AMB) tarafından yerine getirilmektedir. Tek
tasfiye mekanizması için ise sisteme dahil bankalar tarafından yapılacak
katkılar ile bir fon oluşturulacak olup, söz konusu Fon Tek Tasfiye
Kurulu tarafından yönetilecektir. Bir bankanın tasfiyesine yol açacak
koşulların (bankanın batma riski bulunması) oluşup oluşmadığına ilişkin
karar AMB tarafından verilecek, tasfiye süreci ise Tek Tasfiye Kurulu
tarafından yönetilecektir. Tek tasfiye mekanizmasına ilişkin karar 15
Temmuz 2014 tarihinde alınmıştır.
Faslın Müzakere Sürecinde Geldiği Aşama
Fasıl için 29-30 Mart 2006’da tanıtıcı,
2-3 Mayıs 2006’da ise ayrıntılı tarama toplantısı düzenlenmiş, tarama
sonu raporu ise Avrupa Komisyonu tarafından 17 Nisan 2007 tarihinde
hazırlanmıştır. Fasıl kapsamında temel AB mevzuatıyla “tatminkâr düzeyde
uyumlu” olduğumuz tarama sonu raporunda belirtilmiştir. Raporda,
özellikle bankacılık ve sermaye piyasaları ileri düzeyde uyumlu
bulunurken, sigortacılık sektöründe yapılması gerekenler olduğunun altı
çizilmiştir.
Mali Hizmetler Faslı, Ek Protokolün tam
olarak uygulanması şartına bağlı olarak Konsey Kararı çerçevesinde
askıya alınan 8 fasıldan biridir. 25 Haziran 2007 tarihli dönem
başkanlığı mektubunda ilave bir teknik açılış kriteri getirilmemiştir.
Fasla İlişkin Tanıtıcı Sunum (Pdf-1,35 Mb)2 No'lu İç Pazar ve Rekabet Alt Komitesi
Faydalı Linkler
AB’nin mali hizmetler alanındaki politikaları hakkında bilgi için:
http://ec.europa.eu/internal_market/finances/index_en.htm
AB’nin mali hizmetler alanındaki düzenlemeleri hakkında bilgi için:
http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/financial_capital/index_en.htm
Tarama Toplantıları
Tanıtıcı Tarama Toplantısı Sunuşları (29-30 Mart 2006)Tarama Raporu (Pdf-88 Kb)
Kaynak:http://www.ab.gov.tr/?p=74&l=1
0 yorum:
Yorum Gönder