İhale konulu işler ve özel
nitelikteki inşaatlarda ilişiksizlik belgesi verilmesi süreci şu şekilde
işlemektedir:
2.1- İşveren
veya özel bina sahibi tarafından işin bitimine ilişkin dilekçesinin SGİM veya SGM’ye
verilmesi ya da Kurumumuzca yapılan araştırmalarda işin bittiğinin tespit
edilmesi ile süreç başlar.
2.2- Verilen
dilekçe veya yapılan tespite göre ihale makamı veya ruhsatı veren kamu
kurumundan ihale konusu iş veya inşaat ile ilgili bilgiler maktu form şeklinde
yazılı olarak istenir.
2.2.1- İlgili
kamu kurumundan gelen bilgi yazısının eksik olmaması durumunda dosya kontrol
aşamasına geçilir.
2.2.2- İlgili
kamu kurumundan gelen bilgi yazısının eksik olması durumunda eksiklerin
giderilmesi amacıyla bir kez daha yazışılır.
2.3- Kurum
ünitesinde yapılan araştırmada;
2.3.1- Tahakkuk
ve tahsilat,
2.3.2- Sigortalı
işe giriş ve çıkış bildirgeleri,
2.3.3- Sigortalı
eksik gün bildirimleri,
2.3.4- Bildirilen
sigortalıların mevzuata uygunluğu (şirket ortağının sigortalılığı, kadın ve çocuk
sigortalı vb.),
2.3.5- İhale
makamı bilgileri ile işveren bildirimlerinin uygunluğu,
2.3.6- Asgari
işçilik oranının belli olup olmadığı,
kontrolleri yapılır.
2.4- Yapılan
kontrollerde ilgili kamu kurumundan alınan bilgilerle uyumlu olmayan durumlar ortaya
çıktığında bu uyumsuzlukların giderilmesi işlemi telefon ve tebligatla
işverenden istenir, bu işlemlerin işveren veya bina sahiplerince yapılamaması
durumunda re’sen yapılır.
2.5- Yapılan
kontrollerde herhangi bir sorunun tespit edilmemesi veya tespit edilen
sorunların giderilmesi halinde normal asgari işçilik oranının yüzde 25 eksiği baz alınarak asgari işçilik ön değerlendirmesi yapılır.
2.6- Kontrol
aşamasında işle ilgili fiili tespit veya kontrol yapılmasının gerekmesi halinde
konu Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarına intikal ettirilmekte, (2013/41
sayılı Genelgenin 3. maddesiyle değiştirilen ibare) sosyal güvenlik
denetmenince([2])
en geç 1 ay içerisinde gerekli işlem yapılarak işveren servisine geri
gönderilmektedir.
2.7- Yapılan
işin malzemeli iş olması veya işin Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliğde
yer almaması veyahut tebliğ edilen tutara dayanak işçilik oranına itiraz
edilmesi durumlarında, işin asgari işçilik oranının Asgari İşçilik Tespit
Komisyonunca (AİTK) tespit edilmesi amacıyla işle ilgili tüm bilgi ve belgeler (2013/41
sayılı Genelgenin 1. maddesiyle değiştirilen ibare) ünitenin bağlı
olduğu Asgari İşçilik Tespit Komisyonuna([3])
gönderilerek işçilik oranı bu birimden sorulur. AİTK 1 ay
içerisinde asgari işçilik oranını belirleyerek ilgili birime gönderir. Bu orana
1 ay içerisinde itiraz hakkı bulunmaktadır. İtiraz edilmesi durumunda AİTK
tarafından yine 1 ay içerisinde oran belirlenerek ilgili birime gönderilir. Bu
orana artık itiraz edilemez ve oran kesinleşir. Bu oran baz
alınarak asgari işçilik ön değerlendirmesi yapılır.
2.8- Ön
değerlendirme neticesinde yeterli işçilik bildirilmiş ise ilişiksizlik belgesi
verilir. Yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğu anlaşıldığında tespit edilen
asgari işçilik oranı ve fark işçilik tutarı işverene tebliğ edilir. Yapılan
tebligata istinaden 1 ay içerisinde fark işçilik tutarının ödenmesi veya
ödeneceğine dair taahhütname verilip aynı süre içerisinde ödenmesi halinde
ilişiksizlik belgesi verilir.
2.9- Tebliğ
tarihinden itibaren 1 ay içerisinde belirlenen tutarın ödenmemesi,
ödenmeyeceğinin yazılı olarak belirtilmesi, fark işçilik tutarına itiraz
edilmesi veya işçilik içeren faturalarının bulunduğundan dolayı inceleme talep
edilmesi hallerinde söz konusu iş incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığı ilgili Grup Başkanlığına yazılır. İşyeri kayıt ve
belgelerinin incelemeye ibrazından itibaren rapor müfettiş tarafından 3 ay
içerisinde yazılarak ilgili birime gönderilir. İlgili birim Müfettiş Raporunu
15 gün içerisinde inceleyerek; müfettiş incelemesi sonucunda fark işçilik
tespit edilemez ise ilişiksizlik belgesi verilir, fark işçilik tespit edilirse
bu tutar kesinleşerek 1 ay içerisinde ödenmek üzere tebliğ edilir.
2.10-Tebliğ
edilen asgari işçilik fark tutarının işverence ödenmesi veya Kurumca tahsil
edilmesi durumunda ilişiksizlik belgesi verilerek süreç tamamlanır.
3) İHALE KONUSU İŞLERDE
İLİŞİKSİZLİK BELGESİ
3.1- 5510
sayılı Kanunun 85. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kurum ve kuruluşlar
tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan her türlü işlerde ünitece yapılacak
araştırma; işin kesin kabulünün ya da geçici kabulünün noksansız olarak
yapıldığı tarihten sonra ve işverene ödenmesi gereken Katma Değer Vergisi
hariç, malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli dâhil toplam istihkak tutarına,
işin asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle yapılır.
3.2- İşin
sözleşmesinde çalıştırılacak sigortalı sayısı belli ise, öncelikle bu
sigortalıların kişi/gün sayısı üzerinden Kuruma bildirilmiş olup olmadığı
araştırılır. Bu araştırma sonucunda Kuruma bildirilmeyen sigortalılar ile
ilgili belgelerin verilmesi, yapılacak bir ay süreli bir tebligat ile
işverenden istenir. Belgelerin verilmemesi veya eksik verilmesi hâlinde bu
belgeler ünitece re’sen düzenlenir. (2013/41
sayılı Genelgenin 4. maddesiyle yürürlükten kaldırılan cümle)([4])
İşin sözleşmesi ile Kuruma yapılan bildirimler arasında bir eksikliğin
bulunması hâlinde söz konusu eksikliğin ihale makamınca doğrulanması durumunda
bazı aylardaki kişi/gün sayısı eksikliği üzerinde durulmaz.
3.3- Asgari
işçilik oranları, Kurum bünyesinde oluşturulan Asgari İşçilik Tespit
Komisyonunca belirlenir ve bu oranlar tebliğ ile yayımlanır.
3.4- İhaleli
işin birden fazla konuyu kapsıyor olması ve bünyesindeki her bir işin asgari
işçilik oranının daha önce belirlenmiş olması kaydıyla, ihale makamı tarafından
her bir işe ait istihkak tutarlarının ayrı ayrı bildirilmesi hâlinde, araştırma
işlemi, her bir işe ait asgari işçilik oranları dikkate alınarak yapılır. Her
bir işe ait istihkak tutarının ayrı ayrı bildirilmemesi hâlinde ise, işverenin
yazılı isteği üzerine araştırmada, bu işlerin en yükseğine ilişkin asgari
işçilik oranı dikkate alınır. İşveren tarafından yapılan işlere ilişkin en
yüksek asgari işçilik oranının uygulanmasının kabul edilmemesi durumunda işin
asgari işçilik oranı Asgari İşçilik Tespit Komisyonu tarafından belirlenmesi
için ünite tarafından konu (2013/41 sayılı Genelgenin 1. maddesiyle
değiştirilen ibare) ünitenin bağlı olduğu Asgari İşçilik Tespit
Komisyonuna([5])
yazı ile gönderilir.
3.5- İşverene
ödemelerin döviz şeklinde yapılması durumunda, döviz tutarı, ödemenin yapıldığı
tarihlerdeki Merkez Bankasınca belirlenen döviz satış kuru üzerinden Türk
Lirasına çevrilerek işlem yapılır.
( 2011/13 İlişiksizlik belgesi hakkında SGK Genelgesi)...
7) HİÇ TESCİL EDİLMEMİŞ VEYA
TESCİL EDİLMİŞ OLMAKLA BİRLİKTE HİÇ BİLDİRİMDE BULUNULMAMASI
7.1- Hiç
tescil edilmemiş veya tescil edilmiş olmakla birlikte hiç işçilik bildiriminde
bulunulmamış olan ihale konusu işler ile özel nitelikteki bina inşaatı
işyerleri ile ilgili olarak Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca
işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti gerekmekte
ise de, gerek işverenlerin gecikmeden kaynaklanacak mağduriyetlerini önlemek
gerekse gayri faal bu tür işyeri dosyalarının bir an evvel tasfiyesini sağlamak
amacıyla, her halükarda işin 01.01.2004 tarihinden önce bitmiş olması kaydıyla,
işverenlerin taahhütname vererek hesaplanacak tutarı gecikme zammı ile birlikte
ödemeleri halinde, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarına inceleme
yaptırılmaksızın ilişiksizlik belgesi verilecektir.
7.2- (2015/16 sayılı Genelge ile değiştirilen bent)
İlişiksizlik belgesi verilmesi iş ve işlemlerine ilişkin 04/02/2011 tarihli, 2011 - 13
sayılı Genelgenin “7- Hiç tescil edilmemiş veya tescil edilmiş olmakla birlikte hiç bildirimde
bulunulmaması” başlıklı bölümünde yer alan 7.2 numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
7.2- “İşverenler tarafından fatura mukabili dışarıya yaptırılan işlerin varlığı nedeniyle
inceleme talebinde bulunanlar ile inşaatın devamlı işyeri çalışanları ile yapıldığı yönünde beyanı
olanlar hariç olmak üzere;
Defter tutma yükümlülüğü olmayan işverenlere ait, tescilsiz veya tescilli olmakla
birlikte hiç işçilik bildiriminde bulunulmamış 300 m2 veya daha küçük (ticari, turistik, dinlenme
amaçlı, anahtar teslimi usulünde yapılmamış) özel nitelikteki inşaatların bittiği yıla bakılmaksızın
faaliyet döneminin gerek yazışma yapılmak suretiyle gerekse bu genelgenin 8.1 maddesince
tespitine müteakip ünitece öndeğerlendirm/araştırma işlemi yapılır. Öndeğerlendirm/araştırma
işlemi sonucunda bulunan fark işçilik tutarı, faaliyetin son ayına mal edilerek tahsil edilir. İhbar,
şikayet ve şüpheli durum olmaması halinde ilişiksizlik belgesi verilir.
Ancak işverenlerce taahhütname verilmiş olmakla birlikte fark işçilik tutarının
ödenmemesi halinde, 5510 sayılı Kanunun 88 ve 89 uncu maddeleri gereğince tahsili yoluna
gidilecektir.
Aynı Genelgenin “Biten Bir Binanın Bağımsız Bölümlerinin Satın Alınması” başlıklı
9.19 maddesinin beşinci paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“3194 sayılı İmar Kanununun 28 inci maddesinin 10 uncu fıkrası uyarınca, yapının
müteahhidi olmayan yapı sahiplerinin talebi üzerine Kurumumuzdan “borcu yoktur yazısı”
aranmaksızın iskan ruhsatı veren ilgililer hakkında, 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin beşinci
fıkrası kapsamında işlem yapılmayacaktır.
(http://www.muhasebedr.com/wp-content/uploads/2015/06/sgk-genelgesi-2015-16.pdf)
Kaynaklar
2011/13 İlişiksizlik belgesi hakkında SGK Genelgesi
http://uye.yaklasim.com/filezone/yaklasim/tummevzuat/sgk_genelgeleri/6408617.htm
Bu yazıyı Paylaşın
0 yorum:
Yorum Gönder